Met deze 3 voorstellen redden we mensenlevens

Joris Vandenbroucke strijdt voor veilig verkeer

LEES OOK Joris: “De oplossing voor de vele verkeersdoden staat al 30 jaar in onze wet: het rijbewijs met punten” > 

De bekentenis van Jan Jambon dat hij zijn eigen chauffeur al eens de opdracht geeft om sneller te rijden dan wettelijk toegestaan, deed terecht stof opwaaien. Om meer dan één reden. Waar is het normbesef van een minister-president die doelbewust de regels overtreedt die zijn eigen regering aan de mensen oplegt? “Af en toe moet je gewoon zeggen: we nemen het risico”, legde Jan Jambon uit. En dan bedoelt hij het risico om beboet te worden, niet het risico voor andere mensenlevens bij overdreven snelheid, de grootste killer in het verkeer. Hoe pijnlijk is dit voor de nabestaanden van de 310 mensen die vorig jaar in Vlaanderen omkwamen op de weg? Het getuigt van een gebrek aan elementaire verantwoordelijkheidszin bij onze minister-president. 

Veel erger dan het gebrek aan normbesef en verantwoordelijkheidszin bij de Vlaamse regeringsleider, is hoe tekenend zijn uitspraak is voor de laksheid waarmee in dit land wordt omgesprongen met verkeersregels. Want ‘t Is waar, zoals zijn partij n-va ter zijner verdediging opwierp, Jan Jambon is heus niet de enige die de snelheidslimieten niet respecteert. “Iedereen rijdt wel eens te snel”, klonk het. Al hebben de meeste mensen daar geen chauffeur voor, dit terzijde. 

Dit is de essentie van het probleem: wij vinden het blijkbaar normaal dat verkeersregels naar eigen goeddunken worden toegepast. De uitspraak van Jambon bevestigt dat. 

Dat blijkt ook uit onderzoek, zoals de internationale ESRA-enquête uit 2019 waaraan 2000 Belgische chauffeurs deelnamen. 68% onder hen gaf toe sneller te rijden dan toegelaten in de bebouwde kom, 72% buiten de bebouwde kom, hoger dan het Europees gemiddelde. Met 24% die toegeeft al eens dronken te rijden, doen we het slechter dan alle andere Europese landen. De conclusie van dat onderzoek is dat we de risico’s van overdreven snelheid, alcohol achter het stuur en afleiding door gsm-gebruik systematisch onderschatten. Meer dan in de meeste andere Europese landen. Wij kennen dat niet, een verkeersveiligheidscultuur. Dit is de essentie van het probleem: wij vinden het blijkbaar normaal dat verkeersregels naar eigen goeddunken worden toegepast. De uitspraak van Jambon bevestigt dat. Sommige reacties erop ook. 

De tol van deze laksheid is torenhoog. We slagen er maar niet in om onze eigen ambities op vlak van verkeersveiligheid waar te maken. Het doel van de Vlaamse regering was maximum 200 verkeersdoden in 2020. Het waren er 310 vorig jaar, ruim 50% meer. In heel het land stierven 516 mensen op de weg. In plaats van de zware voet van Jambon te vergoelijken met het argument dat iedereen wel eens te snel rijdt, zouden we beter maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat ons verkeer veiliger wordt. 

De tol van deze laksheid is torenhoog. Het doel van de Vlaamse regering was maximum 200 verkeersdoden in 2020. Het waren er 310 vorig jaar, ruim 50% meer. In heel het land stierven 516 mensen op de weg.

Het laaghangend fruit is al lang geplukt, het is tijd voor doortastend beleid als we terug een knik naar beneden in de statistiek met verkeersdoden willen. Ik doe drie voorstellen, gericht op de drie grote killers in het verkeer: overdreven snelheid, alcohol en afleiding.

In ons land kan je maandelijks drie keer 15km/u te snel rijden in de bebouwde kom en jaarlijks 2 keer positief blazen zonder enige andere consequentie dan het betalen van een boete. Dat zijn 38 verkeersovertredingen die je kan opstapelen. Boete betalen en rijd maar verder. Is het niet tijd om de hardnekkige snelheidsduivels van de weg te halen? Dat kan met het puntenrijbewijs dat al 32 jaar in de wet staat maar nooit is ingevoerd. Waar wachten we op? 

Het is tijd voor doortastend beleid. Ik doe drie voorstellen, gericht op de drie grote killers in het verkeer: overdreven snelheid, alcohol en afleiding.

“Bob. Altijd nul op.”, zo klonk het in een recente BOB-campagne. Helaas halen die campagnes weinig uit. De Belgen blijven te veel drinken en rijden, meer dan eender waar in Europa. Wanneer zetten we die slogan eindelijk om in wetgeving? Zou dat niet consequent zijn? Nultolerantie voor alcohol achter het stuur. Zoals trouwens al geldt voor bus-, vrachtwagen- en taxichauffeurs. En voor drugs. Dat is tenminste duidelijk. Gedaan met pintjes tellen en toch dronken achter het stuur kruipen. Verkeersveiligheidsexperts, politie, toxicologen en politierechters zijn in het parlement al komen zeggen dat ze voorstander zijn. Alleen de politieke wil ontbreekt. 

Bellen, berichtjes sturen en lezen achter het stuur. Wie rond zich kijkt op de snelweg, ziet het gebeuren. Of merkt het aan het gezwalp van sommige chauffeurs. Afleiding veroorzaakt 150 doden per jaar in het verkeer. De politie betrapt jaarlijks zo’n 100.000 mensen op gsm-gebruik achter het stuur. Evenveel als een proefopstelling met onbemande camera’s in één maand op de Antwerpse ring. Het is perfect mogelijk om de pakkans sterk te verhogen, met respect voor de privacy. Nederland past het al toe, wanneer volgt België? 

Dit zijn drie voorstellen die we nog voor 2024 kunnen realiseren. De wetsvoorstellen liggen al klaar. Drie voorstellen die mensenlevens redden. En die komaf kunnen maken met die typisch Belgische laksheid in het verkeer die zo treffend door Jan Jambon werd geïllustreerd.  

Joris Vandenbroucke - federaal parlementslid Vooruit