Nieuws

Ons plan om het leven voor singles opnieuw betaalbaar te maken

Team Vooruit

Wednesday 14

February 2024 10:18

Singles en alleenstaanden vormen een steeds groter wordende groep in onze samenleving. Ongeveer 45% van de Belgische huishoudens bestaat uit alleenwonenden (35%) en eenoudergezinnen (10%). Het aantal singles in ons land blijft ook toenemen. En toch is het beleid niet aangepast aan deze realiteit. Eenpersoonshuishoudens betalen evenveel voor hun energie, boodschappen, telecom en huur als een getrouwd koppel met kinderen. Vooruit wil die stilstand doorbreken en het leven opnieuw betaalbaar maken voor singles en alleenstaanden.

Koopkracht voor singles versterken met de single- toets

Alleenstaanden lopen een groter risico dan gezinnen om in armoede terecht te komen. Want onze samenleving is nog steeds sterk gebaseerd op traditionele gezinnen. Denk maar aan water- en energiefacturen of je internetabonnement. Grote delen van de factuur staan los van je verbruik. Dit benadeelt singles. Ook boodschappen zijn (per persoon) duurder als je ze voor één persoon doet dan als je ze voor een heel gezin doet.

Door een single-toets maken we het beleid “samenlevingsvorm neutraal”.

Het beleid moet “samenlevingsvorm neutraal” gemaakt worden. Dit wil zeggen dat je niet benadeeld mag worden vanwege de samenstelling van je huishouden. Dat doen we door middel van de single-toets. We evalueren het beleid en waar singles een disproportioneel negatieve impact ondervinden, wijzigen we het in hun voordeel of maken we de negatieve impact ongedaan.

Werken moet lonen: ook voor singles

Wie op eigen benen wil staan, heeft nood aan een sterk en stabiel inkomen. Daarom pakken we het oneigenlijk gebruik van interimcontracten aan. Als een referentieperiode van 3 maanden een substantieel aantal dagen uitzendarbeid wordt gepresteerd bij dezelfde werkgever, wordt de overeenkomst geacht van onbepaalde duur te zijn. 

Daarnaast hebben singles ook geen partner die hun inkomen kan aanvullen. Als je als single een minimumloon verdient, is er dus nog een extra uitdaging. Of alleenstaande ouders, die vaak maar deeltijds kunnen werken om al het werk thuis gedaan te krijgen. Daarom verhogen we het minimumloon nog verder.

Automatische toekenning van sociale voordelen 

Omdat singles vaak een lager gezinsinkomen hebben, komen ze sneller in aanmerking voor allerlei sociale voordelen en rechten. Denk maar aan de verhoogde tegemoetkoming die gezondheidszorg veel betaalbaarder maakt, maar even goed recht geeft op goedkopere tickets voor het openbaar vervoer. 

Alleen merken we vandaag dat veel van die rechten niet automatisch worden toegekend. Ze moeten worden aangevraagd en daar komt vaak een hele administratieve rompslomp bij kijken. Dat zorgt ervoor dat veel mensen die rechten nooit opnemen. Dat moet anders. De toekenning van die voordelen moet automatisch verlopen, zodat wie er recht op heeft het ook effectief krijgt en wie er geen recht op heeft, er ook geen tijd aan moet verspillen. 

Lagere facturen

Wie alleen woont, verbruikt vaak minder energie en water dan koppels. Toch betalen singles en koppels evenveel voor hun facturen. Dat komt omdat bepaalde delen van de energie- en waterfactuur forfaitair worden aangerekend en dus los staan van het verbruik. Voor ons is dat een oneerlijke praktijk. Bovendien wordt voor het forfait op de waterfactuur een korting van 20 euro voorzien per gedomicilieerde persoon. 

De water- en energiefactuur van alleenstaanden mag niet duurder zijn, alleen omdat ze alleenstaand zijn.

Singles betalen dus meer voor hun facturen dan koppels. Vooruit wil dit anders zien. Door water- en energiefacturen afhankelijk te maken van verbruik. De waterfactuur van alleenstaanden mag niet duurder zijn, alleen omdat ze alleenstaand zijn. Hetzelfde geldt voor energie. Daarom stellen we voor om een basispakket water en energie in te voeren. Zo garanderen we dat facturen betaalbaar blijven, maar blijven we laag verbruik stimuleren.

Eerlijke belastingen

Ook de belastingen hervormen we en maken we eerlijker voor singles en alleenstaanden. We maken belastingen neutraler naar gezinsvormen toe en zorgen ervoor dat alleenstaanden niet langer disproportioneel meer bijdragen dan anderen. 

We maken belastingen neutraler naar gezinsvormen toe en zorgen ervoor dat alleenstaanden niet langer disproportioneel meer bijdragen dan anderen.

Door van de provinciebelasting een eerlijke belasting te maken en door de erfbelasting te hervormen. Ook het schenken van een erfenis is vandaag voor singles zonder kinderen vaak een grote zorg. Met een hervorming komen we aan deze zorg tegemoet. We voeren een belastingvrije som van 250.000 euro in. Door de eerste schijf van 250.000 belastingvrij te maken, van wie men die ook erft, kunnen singles met een gerust hart hun erfenis nalaten aan wie zij willen.

Betaalbaar wonen

Een betaalbare woning vinden is al moeilijk, maar het is nog uitdagender voor wie alleen is. Naast het tekort aan sociale woningen, is de private huurmarkt zo goed als onbetaalbaar aan het worden voor wie alleenstaand is. Daar wil Vooruit verandering in brengen. Zo willen we registratierechten tot 250.000 euro afschaffen bij de aankoop van je enige, eigen huis of appartement. Ook de notariskosten verlagen we.

Om huren betaalbaarder te maken, verlagen we de huurwaarborg van drie naar twee maanden.  Met de invoering van een ‘huurpijsrem’, of anders gezegd, een geplafonneerde huurprijs beschermen we ook alleenstaanden: verhuurders worden bij nieuwe contracten verplicht om de marktprijs te volgen. Als de verhuurder zijn energieverslindende woning niet renoveert, zadelt hij  de huurder op  met torenhoge energiefacturen. Daarom zullen wij niet toestaan dat de huur verhoogd wordt van huurwoningen zonder EPC-attest of huurwoningen die een label E of F hebben. 

Een betaalbare woning vinden is al moeilijk, maar het is nog uitdagender voor wie alleen is. Daar wil Vooruit verandering in brengen.

Vandaag staan 180.000 mensen - onder wie veel singles - op een wachtlijst in Vlaanderen die recht hebben op een sociale woning. Ons voorstel: 115.000 sociale woningen extra tegen 2050. Dat is ook nog eens goed voor de Vlaamse economie. Daarnaast voorzien we een Vlaamse huurpremie voor iedereen die al 2 jaar op een wachtlijst staat en dus noodgedwongen naar de privé-huurmarkt moet. In plaats van pas na 4 jaar zoals vandaag.

Wanneer singles ervoor kiezen samen te wonen om zo de kosten te drukken, verliezen ze een aantal sociale rechten. Cohousers worden door de overheid immers gezien als een ‘gezin’. Bij het toekennen van sociale voordelen wordt dan ook gekeken naar het gezinsinkomen, namelijk het inkomens van alle cohousers samen. Hierdoor verliest een cohouser met een laag inkomen ook enkele afgeleide rechten die niet worden gecompenseerd door de schaalvoordelen van het samenwonen (korting openbaar vervoer, korting op vrijetijdsactiviteiten, …). We zorgen ervoor dat de drempels worden weggehaald om die afgeleide sociale rechten te ontvangen.

Bescherming alleenstaande ouders en co-ouders

Steeds meer ouders staan er alleen voor bij de opvoeding van hun kinderen. En ook de groep gescheiden ouders in co-ouderschap groeit. Die nieuwe samenlevingsvormen zorgen voor nieuwe uitdagingen waar het bestaande beleid niet altijd aan aangepast is. Zo zijn verlofregelingen vaak niet flexibel genoeg voor hen. Ook de kinderopvang en de naschoolse opvang bieden vaak te weinig flexibiliteit. Daarnaast zorgen onderlinge discussies over onderhoudsgeld vaak voor financiële problemen, waar uiteindelijk vooral het kind de dupe van is. 

Een maximumfactuur in het secundair onderwijs en gratis gezonde schoolmaaltijden verlagen voor veel alleenstaande ouders al een deel van de last. Ook de kinderopvang moet terug betaalbaar worden, met 130 dagen gratis kinderopvang.

Om kinderen alle kansen te geven moet een sterke overheid de juiste omstandigheden scheppen voor ouders, ongeacht de samenlevingsvorm. Een maximumfactuur in het secundair onderwijs zou voor veel alleenstaande ouders al een deel van de last verlagen. Ook de kinderopvang moet terug betaalbaar worden. We bieden ouders 130 dagen gratis kinderopvang aan en gratis gezonde maaltijden op school.

Bescherming alleenstaande ouderen

Alleenstaande ouderen lopen een groter risico op armoede. Dat is des te meer het geval voor vrouwen. Bovendien lopen ouderen die alleen komen te staan een groter risico op eenzaamheid. En dat brengt dan weer allerlei andere problemen met zich mee. Het is niet alleen slecht voor je mentaal welzijn, het heeft ook veel belangrijke lichamelijke gevolgen en het verhoogt zelfs de kans op vroegtijdig overlijden. Een sterke overheid draagt zorg voor haar inwoners.

Werken moet lonen. En als je heel je leven hard hebt gewerkt, dan verdien je een goed pensioen om zonder zorgen te kunnen genieten.

Daarom moeten we blijven inzetten op goede pensioenen. Werken moet lonen. En als je heel je leven hard hebt gewerkt, dan verdien je een goed pensioen om zonder zorgen te kunnen genieten. Met Vooruit beloofden we 1.500 euro minimumpensioen. Wel dit jaar zal het 1.640 euro zijn. En daarom voerden we ook de pensioenbonus opnieuw in. Want wij vinden dat wie langer werkt, meer pensioen verdient. Simpel. Wij willen nu weer een stap vooruit zetten voor eerlijke en goede pensioenen door niet meer naar de pensioenleeftijd te kijken, maar wel het aantal jaren loopbaan. En wij zeggen: na een loopbaan van 42 jaar heeft iedereen recht op een volwaardig pensioen. Dat is veel eerlijker. 

Heel wat van onze ouderen zijn eenzaam. Ook daar willen we iets aan doen. We richten een Kenniscentrum voor Preventie van Eenzaamheid op. Waar onderzoek en best practices samenkomen om steden en gemeenten die aan de slag willen met eenzaamheid veel beter te ondersteunen. 

Het is Vooruit.
Of het is achteruit.
Kies maar.


Ga naar Nieuws Vooruit
Over de Auteur

Team Vooruit

Deel dit artikel met je vrienden.