Economie, ondernemen en werken in Hasselt

Economie speelt een cruciale rol in het leven en de weerbaarheid van een stad op verschillende niveaus. Een gezonde stadseconomie bevordert welvaart en welzijn, het leidt tot hogere werkgelegenheid en verbeterde levensstandaarden voor haar inwoners. Ook bedrijven gedijen goed in een economisch stabiele omgeving, wat dan weer innovatie en creativiteit stimuleert. Daar moeten we op blijven inzetten. 

Hasselt heeft een gezellig centrum, een duidelijk kern. Daarnaast hebben we een strek ontwikkelde kenniseconomie aan onder andere de Corda Campus. Maar ook de verdere uitbouw van het Kanaal Kwartier biedt unieke, economische kansen aan onze stad. Een gezonde economie investeert ook in sociale voorzieningen en infrastructuur, wat de levenskwaliteit verbetert en sociale ongelijkheid verkleint. Op lange termijn draagt het bij aan duurzame ontwikkeling, een veerkrachtige samenleving, betere voorzieningen, meer kansen voor sociale en culturele ontwikkeling en verbondenheid tussen mensen. Dit komt de levenskwaliteit van alle inwoners ten goede. 

Om nog sterker te staan willen we de samenwerkingen met het hogescholennetwerk en de universiteit verder versterken. We bekijken samen welke projecten we kunnen opzetten om meer investeringen naar Hasselt te halen. Hiervoor liggen nog veel kansen binnen de Euregio.

Als hoofdstad van Limburg hebben we een belangrijke rol als facilitator en accelerator om klaar te zijn voor de economie van de toekomst. Samen met de provincie Limburg willen we sterk blijven inzetten op de ontwikkeling van onze campussen met de nadruk op gezondheid, wetenschap, innovatie en technologie.

We versterken de dienst Economie met meer strategische profielen om (internationale) innovatiespelers aan te trekken. 

Er heerst een ‘war for talent’. Kwaliteit van leven geeft voor veel (internationale) topprofielen de doorslag om bij een bedrijf aan de slag te gaan. Daarom voorzien we voldoende flankerende ondersteuning (huisvesting, mobiliteit, onderwijs…) zodat talentvolle werknemers voor Hasselt kiezen.

We monitoren blijvend het economische landschap in Hasselt en brengen zo snel noden in kaart om Hasselt te versterken als aantrekkelijke stad voor ondernemerschap. Denk daarbij ook aan zakelijk toerisme en de nood aan congresruimtes. Een sterke wisselwerking tussen de dienst economie en de dienst toerisme zorgt ervoor dat je meer zakelijk toerisme naar Hasselt kan halen.

Zo een omgeving creëer je door in te zetten op cultureel ondernemerschap. Met de verdere uitbouw van Kanaal Kwartier hebben we een unieke locatie in Hasselt om hier volop op in te zetten samen met het brede aanbod aan kunst- en cultuuronderwijs. 

We ondersteunen (bestaande) culturele initiatieven in hun innovatieve of creatieve aanpak die een oplossing biedt voor maatschappelijke vraagstukken. 

Een innovatief en bruisend ondernemersklimaat

Steden fungeren als broeinesten van creativiteit, innovatie en economische groei, en ondernemerschap vormt het kloppende hart van deze stedelijke ecosystemen. Ondernemerschap is van vitaal belang en draagt bij aan de veerkracht en welvaart van een stad. Het regelmatige contact tussen verschillende industrieën, disciplines en culturen in steden creëert een vruchtbare bodem om ideeën uit te wisselen en samenwerkingsverbanden aan te gaan.

We durven breder gaan en stimuleren onze Hasseltse ondernemers om elkaar te versterken. We gaan verder dan het huidige ondernemerscafé voor informele ontmoetingen en breiden uit tot een ondernemershuis. Dit is een startplaats voor startende en ervaren ondernemers. Ze kunnen er terecht met al hun vragen. Op termijn breidt dit uit tot een huis met pop-uphandelsruimte voor startups waar ze hun innovatieve producten en diensten kunnen testen. Daarnaast zijn er ook vergaderplekken en lokalen om evenementen te organiseren

Klassieke ambachten zijn verdwenen uit het zicht. We onderzoeken hoe we in de toekomst samenwerkingen kunnen aangaan met spelers die deze waardevolle elementen terug in onze stad kunnen brengen zoals o.a. de creatieve makers bij The School of het vakmanschap van Bokrijk.

Ateliers verdienen een plaats in het stadscentrum. Daarmee kunnen we ook de lokale handel en horeca een impuls geven. We zoeken actief naar een mix van activiteiten, want we willen dat horeca, creativiteit, klassieke handel en kantoren tezamen een plek vinden over de hele stad heen en niet te veel in aparte clusters. 

We faciliteren de creatie van een opleidingsaanbod voor specifieke Leuvense ondernemersnoden. Een intensieve samenwerking met VDAB of specifieke bedrijven is daarvoor nodig. 

We inspireren en ondersteunen ondernemers in hun inclusief personeelsbeleid. In het kader van het Decreet Individueel Maatwerk moedigen we ondernemers aan mensen met grotere afstand tot de arbeidsmarkt tewerk te stellen

Een inclusief personeelsbeleid zorgt niet enkel dat extra talent bereikt wordt, maar zorgt er ook voor dat producten en diensten inclusiever op de markt komen. Een diverser personeelsbestand genereert immers een diverser aanbod aan producten en diensten. 

We maken meer plaats voor circulair ondernemerschap en zorgen voor coaching bij de zoektocht naar circulaire oplossingen.

We blijven verder inzetten op een sterke digitale dienstverlening voor onze handelaars waarbij ze vlot en duidelijk de nodige informatie vinden die zij nodig hebben voor bijvoorbeeld het aanvragen van bijkomende vergunningen.

Jong Ondernemerschap

We ondersteunen ondernemende of startende jongeren in hun zoektocht naar ruimte voor kennisdeling en voor zichtbaarheid. Elk initiatief dat ruimte kan aanbieden voor ondernemers, moedigen we aan. 

Met de verhuis van De Serre naar de Bootstraat hebben ze een vaste locatie om hun werking richting jonge ondernemers verder te laten groeien. We bekijken waar we als stad kunnen bijspringen zodat De Serre hier op hun kerntaak kan focussen en ze meer jongeren of starters kunnen bereiken met hun project ‘Plantrekkers’.

Werk voor iedereen

Er zijn heel wat factoren die bijdragen tot economische groei in een stad. Niet onbelangrijk zijn de aantrekkelijkheid van de stad, stadsontwikkeling met voldoende ruimte voor economie en werkkansen voor iedere bewoner. Een goed ontworpen openbaar domein met aandacht voor optimale toegankelijkheid en mobiliteit is uitnodigend en bevordert de economie van een stad. Aantrekkelijke openbare ruimtes zoals parken, pleinen en winkelstraten trekken meer mensen aan. Dit leidt tot meer investeringen in commerciële ontwikkelingen, toerisme en recreatie, wat op zijn beurt de economische groei stimuleert. (Zie ook hoofdstuk Stadsontwikkeling) 

Als stad spelen we een belangrijke rol in het voorzien van de nodige infrastructuur om ondernemen mogelijk te maken zoals transportnetwerken, communicatie-infrastructuur en zakelijke voorzieningen. Op deze manier kan stadsontwikkeling ruimte maken voor een dynamische en veerkrachtige economie.

Niemand mag achterblijven in Hasselt, ook niet zij die hun weg (nog) niet kennen naar de arbeidsmarkt. Voor deze groep werken we specifieke ondersteunende maatregelen uit om hen te helpen.

We blijven de vinger aan de pols houden bij de Hasseltse economiepartners om te detecteren wat de bijkomende noden zijn. Op basis van die geactualiseerde informatie wordt gekeken welke ondersteuning en kennisdeling er nodig is.

We versterken de opleiding van vluchtelingen en anderstalige nieuwkomers zodat ze snel werkervaring kunnen opdoen en Nederlands in de praktijk kunnen oefenen. Dat is niet alleen goed voor hen maar ook voor de ondernemingen. 

Werk op maat: sociale economie

Sociale economie en reguliere economie vertegenwoordigen twee verschillende benaderingen van economische activiteit, elk met hun eigen kenmerken, doelstellingen en impact op de samenleving. Ze kunnen elkaar versterken. Zo kan sociale economie helpen om sociale problemen op te lossen die anders een negatieve invloed hebben op het individu en de maatschappij, zoals werkloosheid, armoede en sociale uitsluiting. Door kwetsbare groepen te integreren in de arbeidsmarkt, vergroot de sociale economie het potentieel van de beroepsbevolking. Het is bij uitstek een inclusieve sector. 

Daarnaast is sociale economie een bron van innovatie en diversificatie binnen de reguliere economie. Sociale ondernemingen en coöperaties ontwikkelen vaak nieuwe zakelijke modellen en producten die inspelen op maatschappelijke behoeften en trends, waardoor ze nieuwe markten openen en in de gaten springen die de reguliere economie laat. 

In Hasselt kennen we enkele maatwerkbedrijven die schitterend werk leveren, maar dankzij de fusie met Kortessem komt er een hele hoop kennis bij met De Wroeter die ook al mooie vertakkingen kende in Hasselt. We kiezen ervoor om de sociale economie in Hasselt te blijven ondersteunen zodat ze een volwaardige rol in het Hasseltse economische veld kan innemen en de economie kan versterken. De sociale economiesector richt zich immers op het creëren van maatschappelijke meerwaarde en precies deze rol willen we verder versterken in de toekomst, omdat we in Hasselt iedereen aan boord willen houden en een plek in de maatschappij willen bieden.

We stimuleren ondernemingen om de zogenaamde ‘gewaagde profielen’, onder andere administratieve profielen, in te vullen met mensen uit de sociale economie. 

We stimuleren ondernemingen om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te werven. Binnen de stadsdiensten geven we het goede voorbeeld en is die beweging alvast ingezet, maar we blijven deze aanwervingen ook sterk ondersteunen in de komende legislatuur. 

We steunen de lokale sociale economie-initiatieven en zorgen er als stad voor dat we zoveel mogelijk doorstromers kunnen tewerkstellen. Daarvoor zoeken we mee naar subsidies op alle beleidsniveaus en hebben daarbij bijzondere aandacht voor initiatieven in het kader van de circulaire economie.

We maken als stad de keuze om -waar mogelijk- met sociale economie te werken, bijvoorbeeld in aanbestedingen.

Er heerst grote ongerustheid over de omschakeling naar individueel maatwerk, een maatregel die de Vlaamse overheid nam om meer mensen met een arbeidsbeperking tewerk te stellen in de reguliere economie. Met de invoering van individueel maatwerk is het beleidskader voor de tewerkstelling van personen met een arbeidsbeperking gewijzigd. Individueel maatwerk bouwt verder op 4 maatregelen die intussen verdwenen zijn. De administratieve omslag maken, vergt veel tijd en energie. We zorgen voor een goede lokale ondersteuning in de opvolging van deze omslag. 

We nemen als stad het voortouw in het showcasen van goede praktijken binnen de sociale economie.

We beschouwen de sociale economie als een belangrijke partner in de strijd tegen verspilling en consumentisme. Daarom stimuleren we kringwinkels zich te vestigen in de stad en de deelgemeenten.

We starten met een materialenbank waar breiden we de werking van de Materialenbank uit als sociale economieproject. 

We zetten in op taalvloeren door ondersteuning in toeleiding en begeleiding van deelnemers. Ze zijn voor zowel het OCMW, de NT2-scholen als de sociale economie een ideale manier om spreekdurf te vergroten. Daarnaast biedt het ook een eerste screening van andere competenties en in zekere mate ook een beroepsoriëntering. Ook handicaps worden op deze manier snel gedetecteerd.

Handel en horeca

Handel en horeca vormen essentiële pijlers van de economie en het sociale weefsel van een stad. Ze dragen bij aan de levendigheid, diversiteit en aantrekkelijkheid, en spelen een cruciale rol in het creëren van een bruisende gemeenschapsleven.

Allereerst vervullen handel en horeca een belangrijke economische functie door werkgelegenheid te creëren voor een breed scala aan mensen. (Kleine) winkels, boetieks, restaurants en cafés zijn de levensader, ze creëren niet alleen jobs, maar ook (lokale) producten en diensten aanbieden. Zij genereren inkomsten die vervolgens worden geherinvesteerd in de lokale economie. Daardoor ontstaat een positieve economische cyclus.

Daarnaast spelen handel en horeca vanzelfsprekend een cruciale rol in het creëren van sociale ontmoetingsplaatsen en het bevorderen van sociale cohesie. Winkels, eet- en drinkgelegenheden fungeren als plekken voor sociale interactie, waar mensen samenkomen. Die informele ontmoetingsplaatsen verrijken het sociale weefsel van de stad en dragen bij aan het gevoel van verbondenheid onder de bewoners.

Eerder in dit hoofdstuk lees je al hoe we ondernemers een vlotte start willen laten nemen in onze stad. Er is immers ook voldoende ruimte, maar we zien helaas dat er toch ook nog wel interessante handelspanden leeg staan.

Om de sociale cohesie tussen lokale zaken te versterken willen we als stad de handelswijken waar handelaars elkaar blijven opzoeken ondersteunen om hun handelskern te versterken en organiseert ze zelf netwerk- en informatiedagen. Daarnaast willen we een actieplan leegstand opstellen. We blijven inzetten op het verminderen van leegstand in horeca- en handelspanden.

Niemand verplaatst zich graag in een spookstraat. Gelukkig is dat in Hasselt ook helemaal niet zo. Maar er is wel een gevoel dat er nog steeds te veel handelspanden leeg staan. Daarom voeren we een actieve strijd tegen leegstand. We zoeken naar (tijdelijke) samenwerkingen met eigenaars van handelspanden voor sociale en culturele initiatieven. Maar tegelijkertijd streven we naar duurzame invulling door voldoende wortels zoals renovatiepremies, verlaging of vrijstelling heffing en een stevige stok als er niets gebeurt door een hogere leegstandstaks.

We tillen onze stadsmarketing naar een hoger niveau, in samenspraak met de handel- en horecazaken zodat dit onze handelskern ten goede komt.

Handel- en horecaconcepten die de stad initieert, onder andere bij stadsevenementen, moeten uitblinken in creativiteit. Hiertoe verbeteren we de voorwaarden voor potentieel geïnteresseerde intekenaars. 

We initiëren horeca- en handelsconcepten met kwetsbare groepen die hoogkwalitatieve producten afleveren en waarbij tegelijk gefocust wordt op het sociale aspect naast het commerciële. Daarbij overstijgen we het idee van bezigheidstherapie en hanteren we het principe dat iedereen, en zeker ook mensen die geconfronteerd of beperkt worden door ziekte, arbeidshandicap, afstand tot de arbeidsmarkt… de hoogste kwaliteit in producten of diensten kan bereiken. 

We gaan in dialoog met horeca en eventorganisatoren en zorgen voor omstaanderstrainingen en meldpunten tijdens evenementen. We moedigen maatschappelijk debat verder aan. Iedereen die uitgaat in Hasselt moet dat veilig kunnen doen en zichzelf kunnen zijn.

Om een handelscentrum aantrekkelijker te maken, is het essentieel om te investeren in infrastructuur, winkelervaring en gemeenschapsbetrokkenheid. Aantrekkelijke openbare ruimtes creëren, zoals uitgebreide voetgangerszones, pleinen of groene zones, komt de sfeer ten goede en moedigt mensen aan om langer te blijven en te winkelen. Daarnaast kunnen evenementen, waaronder ook markten, themadagen of straatoptredens, de levendigheid vergroten, de uitstraling van de stad verhogen en de sociale binding versterken.

We zetten extra in op de verdere ontwikkeling van handels- en horecakernen in de deelgemeenten. We stimuleren buurtbars, met versterkte nadruk op de deelgemeenten.

We zoeken en vinden inspiratie bij andere steden en gemeenten voor een aangename winkelbuurt.

De belevingswaarde van de handelskerngebieden wordt opgekrikt door onder andere een versterkte samenwerking met lokale partners zoals horeca, onderwijs, sociale organisaties… die mee kunnen nadenken over of een rol spelen in attractieve winkelstraten en (handels)events. 

We communiceren proactief met handelaars over evenementen zodat ze zich kunnen organiseren. Dat doen we via een sterk centrummanagement.

We blijven inzetten op alternatieven voor de auto om het kernwinkelgebied te bereiken. Dat kan door het aanbod aan (rand)parkings nog beter bekend te maken en waar nodig uit te breiden. We werken proactief samen met aanbieders van GPS-toepassingen, zodat de informatie altijd up-to-date is. (zie “Een verkeersveilig en vlot bereikbaar Hasselt)

We brengen het betalend parkeren terug naar 19u ipv 21u.

We stellen een toiletactieplan voor Hasselt op. Daarmee willen we een netwerk opstarten van handels- en horecazaken en culturele ruimtes waar niet-klanten gratis naar het toilet kunnen. De stad ondersteunt de deelnemende handels- en horecazaken via een jaarlijkse premie die gemaakte kosten kan compenseren. Het toiletactieplan komt de Leuvenaar en iedereen die Leuven bezoekt ten goede. Er bestaat een ruime groep mensen met specifieke behoeften die moeilijker in staat zijn te genieten van een shopervaring als er geen openbare en toegankelijke sanitaire voorzieningen zijn. Maar ook ruimer is het voor elke bezoeker van belang om gebruik te kunnen maken van een toilet indien nodig. Zo is bijvoorbeeld toegang tot sanitair onontbeerlijk in het kader van een verbeterd menstruatiewelzijn. 

We zetten in op een plan voor een meer kindvriendelijke horeca: toegankelijk en aangenaam voor gezinnen met kinderen. We werken dit uit op basis van voorstellen van de sector zelf.