"Voor vooruitgang moet telkens opnieuw gestreden worden" - opinie van onze ministers van Gelijke Kansen, Caroline Gennez en Rob Beenders

Wereldwijd zien we een verontrustende trend. Verworven rechten waarvoor generaties lang gevochten is, staan opnieuw onder druk. Rechten van vrouwen, rechten van LGTBI+mensen, rechten van minderheden. De Trumps, Meloni’s, Orbans en Poetins van deze wereld wakkeren een oerconservatieve golf aan. Een golf die mensen verdeelt en mensen weer in hokjes duwt. Een golf die angst en haat aanwakkert. Ook in ons land. Recent onderzoek toont aan dat de tolerantie afneemt, vooral bij jongeren. 

Dat vooruitgang er niet vanzelf komt, weten we al lang. Ze komt er omdat mensen opstaan, zich uitspreken en blijven strijden. Dat is in de verre geschiedenis altijd zo geweest, maar ook in de meest recente. In ons land hebben we daar zelfs een ijzersterke traditie in. Of het nu om het recht op abortus gaat of het homohuwelijk voor iedereen die verliefd is op een ander: we zijn in vele zaken pionier geweest als het om gelijke rechten gaat. 

Dat we vandaag diezelfde vooruitgang - die heel lang als verworven werd beschouwd - weer moeten beschermen tegen regelrechte aanvallen is dan weer nieuw. In verschillende landen is de abortuswetgeving opnieuw verstrengd en wordt informatie over gender en seksualiteit gecensureerd, zoals in de VS onder de nieuwe Trump-administratie. Maar ook in Europa, en zelfs in België, worden initiatieven rond relationele en seksuele voorlichting steeds vaker in vraag gesteld. In Polen zijn er dan weer zones waar je als holebi gewoon niet mag komen. In Hongarije zijn prides voor gelijke kansen verboden. In Italië word je als homoseksueel koppel niet meer erkend als papa of mama. Dat zijn allemaal geen ‘stel je eens voor’-verhalen. Dit gebeurt écht. Vandaag en nu. 

Maar niet alleen vrouwenrechten, rechten van LGBTI-mensen of minderheden staan onder druk. Alle individuen en groepen die afwijken van een bepaalde ‘norm’ komen uiteindelijk in het vizier van diezelfde conservatieve, (ultra)religieuze, extreemrechtse krachten. Krachten die de klok willen terugdraaien naar een ingebeeld verleden van zogenaamde ‘traditionele familiewaarden’, waar vrouwen braaf in de keuken staan en luisteren naar hun man, en lgbti+mensen gewoonweg tja…  niet bestaan. Die aanval zie je trouwens niet alleen terug in de snel veranderende geopolitiek, maar ook op een op het eerste gezicht onschuldige manier: de TikTok-feeds van kinderen en jongeren. 

Iedereen die een open en vrije samenleving een warm hart toedraagt, moet beseffen dat een nieuwe wereldorde zich aandient. Een wereldorde die de angst van mensen voor een onzekere en snel veranderende wereld misbruikt om te verdelen en te polariseren, en dat met één doel voor ogen: meer macht vergaren.

Vandaag heeft Vooruit twee ministers van Gelijke Kansen: één in de Vlaamse en één in de federale regering. Dat is geen toeval, maar een bewuste keuze, omdat een fundamentele strijd gevoerd moet worden. Dat doen we met concrete voorstellen zoals het homohuwelijk in de grondwet verankeren, of het gebruik van sociale media voor onze kinderen veel strenger te reguleren. Maar eigenlijk gaat dit om een strijd die de kern raakt van wie we als samenleving willen zijn. Het is de keuze voor vrijheid, solidariteit en gelijke rechten voor iedereen tegenover brute macht, geld en eigenbelang van enkelen. De geschiedenis kent vooruitgang, gelukkig maar. Maar die is niet automatisch. En al zeker niet permanent. Voor vooruitgang moet telkens opnieuw gevochten worden. En wanneer zij hard duwen, moeten wij des te harder terugduwen.

Caroline Gennez, Vlaams minister van Gelijke Kansen

Rob Beenders, federaal minister van Gelijke Kansen