Hannes Anaf rondt PFOS-onderzoek af

Hannes, kan je ons een korte schets geven van de situatie?

Kort samengevat: het PFOS-dossier gaat over de gezondheid van ons allemaal. PFOS is een vervuilende stof die zich nauwelijks laat afbreken. Je vindt PFOS in bijvoorbeeld regenjassen, plakband, en anti-aanbakpannen. Die stof wordt al 20 jaar niet meer geproduceerd. Het gaat dus om historische vervuiling waarbij een Amerikaanse multinational 3M jarenlang, hier in Vlaanderen, vervuild water met PFOS bleef lozen. Omdat de stof zich niet laat afbreken, zal de vervuiling nog jaren gevolgen hebben.  

Toen aan het licht kwam dat er een ernstig probleem was met PFOS-vervuiling in Zwijndrecht, kreeg onze Vooruit-fractie geen duidelijke antwoorden in het Vlaams Parlement. We vroegen ons af: Waarom is er nooit eerder gecommuniceerd naar de mensen in de buurt toen bleek dat er gezondheidsrisico’s kunnen zijn? Welke gezondheidsrisico’s hebben zij al die jaren gelopen? Gaat het enkel over Zwijndrecht of zijn er nog plaatsen waar vervuiling is? Daar kregen we geen antwoord op. Maar een ding was duidelijk. De Vlaamse overheid was gefaald in hun belangrijkste taak: de mensen beschermen.

Voor ons komt de gezondheid van iedereen altijd op de eerste plaats. We hebben dan ook meteen actie ondernomen en een onderzoekscommissie opgericht, waar ik voorzitter van mocht zijn. Een commissie om antwoorden te zoeken die de Vlaamse regering ons en alle mensen van Zwijndrecht en omgeving had moeten geven.

Voor ons komt de gezondheid van iedereen altijd op de eerste plaats. We hebben dan ook meteen actie ondernomen. 

Ons doel was duidelijk: als de overheid er niet in slaagt om mensen te beschermen tegen chemische stoffen, moeten we dat onderzoeken en het beleid aanpakken. Vlamingen moeten kunnen rekenen op een overheid die hen beschermt tegen grote multinationals zoals 3M.

(Het artikel gaat verder onder de Facebookpost.)

Log in or sign up to view

See posts, photos and more on Facebook.

Hoe ging de onderzoekscommissie te werk? 

We hebben 10 maanden keihard gewerkt aan het PFOS-dossier. We gingen door alle technische documenten en hebben allerhande experten en verschillende administraties aan het woord gelaten. We legden ook de gemeente Zwijndrecht, de provincie Antwerpen en de betrokken ministers van vroeger het vuur aan de schenen. De bestuurders van 3M werden meerdere keren teruggeroepen naar de commissie.

Als voorzitter heb ik altijd ingezet op een open communicatie: zowel in de pers, als tijdens alle commissies. Dat was voor mij enorm belangrijk. 

Het eindrapport is nu klaar? 

Klopt, het is ons gelukt. We zijn over alle partijgrenzen heen tot verregaande aanbevelingen gekomen die een verschil zullen maken voor de gezondheid van mensen. Zo willen we de bewijslast bij vergunningen voor de productie van nieuwe chemische stoffen omkeren. Eerst bewijzen dat je onschadelijk bent, daarna pas een vergunning. We hebben ook laten optekenen dat de besparingen er mee voor zorgden dat de administraties niet genoeg slagkracht hadden om een concern als 3M aan te pakken. Dat moet nu gecompenseerd worden. Ook zal de mogelijkheid tot bloedonderzoek uitgebreid worden en wordt er een fonds opgericht waardoor gedupeerden sneller financieel tegemoet gekomen worden, in afwachting van soms ellenlange gerechtelijke processen.

We zijn over alle partijgrenzen heen tot verregaande aanbevelingen gekomen die een verschil zullen maken voor de gezondheid van mensen.

Het rapport bevat ook een historisch overzicht van wat allemaal is misgelopen. Daarin kan je heel duidelijk lezen welke minister op welk moment de verkeerde keuze maakte. Het resultaat is een goed en stevig eindverslag met sterke aanbevelingen die écht een verschil maken voor onze gezondheid. En een conclusie met daarin de politieke verantwoordelijkheid. 

Omdat we tot een consensus hebben gewerkt, rekenen we erop dat alle partijen het rapport serieus nemen, zodat ook op lange termijn de aanbevelingen onverminderd worden toegepast.

Ben je tevreden met het resultaat?

Voor ons is dit een compromis. We hadden zelf nog verder willen gaan.  Als je zo’n milieuramp door vervuiling meemaakt, moet je standaarden durven afkloppen die verder gaan dan de Europese wetgeving voorschrijft. Standaarden die iedereen in ons land kunnen beschermen tegen vervuilende chemische stoffen.  De gezondheid van de mensen moet altijd voorgaan. Ik vind het dan ook teleurstellend dat andere partijen zich verschuilen achter de Europese normen.

Wat met de politieke verantwoordelijkheid?

De beslissing om niet te communiceren was duidelijk een politieke beslissing. Het voorzorgsprincipe werd onvoldoende gevolgd. 

Op basis van het onvolledige rapport van toxicoloog Jan Tytgat namen de beleidsmakers aan dat er voldoende zekerheid was dat er geen risico’s waren voor onze gezondheid. En dat heeft ervoor gezorgd dat er niet gecommuniceerd werd en er ook geen extra metingen werden opgestart. De hele onderzoekscommissie erkent dat. Dus we duiden wel degelijk politieke verantwoordelijken aan. 

En nu?

Ons rapport doet aanbevelingen op korte en lange termijn. We rekenen erop dat alle partijen het rapport serieus nemen en de aanbevelingen toepassen. Ons doel was duidelijk: antwoorden zoeken op de vele vragen over de PFOS-vervuiling. Tegelijkertijd kijken we ook naar de toekomst. We moeten ervoor zorgen dat de Vlaamse overheid nooit meer zo  omgaat met onze gezondheid. 

We moeten ervoor zorgen dat de Vlaamse overheid nooit meer zo  omgaat met onze gezondheid. 

Wij hebben onze opdracht vervuld en daarbij ook de politieke verantwoordelijkheid vastgelegd. Nu is het is aan de betrokken ministers om te reageren op ons rapport. Voor ons was het altijd al duidelijk: we moeten voluit gaan voor onze gezondheid. Onze gezondheid moet altijd voorgaan op economische belangen.

Ga naar Nieuws Vooruit