Nieuws

LOKAAL: Essen herdenkt bevrijding: “Vrede is een werkwoord”

Arno Aerden

Schepen ruimtelijke ordening en wonen, jeugd en kinderopvang, sociaalbeleid, gelijke kansen, juridische aangelegenheden

Wednesday 22

October 2025 18:56

Op zondag verzamelden inwoners, verenigingen en vertegenwoordigers van het gemeentebestuur aan het Vredesmonument in Hemelrijk om de bevrijding van Essen te herdenken. Schepen van Cultuur Helmut Jaspers (Vooruit) bracht er een beklijvende toespraak over vrijheid, verantwoordelijkheid en de blijvende opdracht tot vrede.

Vrijheid als opdracht

Hij herinnerde aan de dagen waarop Essen opnieuw kon ademen, “toen stilte de sirenes verving en mensen voor het eerst in jaren weer durfden dromen”. Maar die herwonnen vrijheid brengt volgens hem een blijvende opdracht met zich mee: “Zorg dat dit nooit meer gebeurt.”

Tevens benadrukte hij dat vrede niet enkel vorm krijgt op internationale toppen of in verdragen, maar begint hier – in onze straten, gezinnen en omgang met elkaar. Net daarom is Essen al jaren partner in het internationale netwerk Mayors for Peace, opgericht door de burgemeester van Hiroshima. “Vrede groeit van onderuit, vanuit lokale gemeenschappen,” aldus Jaspers.

Vredeseducatie en menselijkheid

In zijn toespraak verwees de schepen ook naar zijn jeugd, waarin hij bewust geen speelgoedwapens kreeg. Hij stelde de vraag wat we kinderen leren wanneer we hen laten spelen met oorlogsspeelgoed: “Dat er vijanden zijn? Dat winnen belangrijker is dan begrijpen?”
Daartegenover pleitte hij voor vredeseducatie – een visie die recent unaniem werd goedgekeurd in de gemeenteraad.

“Als er oorlogskunde bestaat – polemologie – waarom geen irenologie, de leer van de vrede?” vroeg hij. Vrede vraagt volgens hem kennis, oefening en moed, net als oorlog, maar “met het tegenovergestelde doel”.

Vandaag is de spiegel

Jaspers keek ook naar de wereld van vandaag, met beelden uit Oekraïne, Gaza, Soedan en Nagorno-Karabach. “De grootste tragedie is misschien niet het geweld zelf, maar het moment waarop mensen ophouden elkaar als mensen te zien.”
Hij waarschuwde voor angst en polarisatie: “Elke oorlog begint met angst – angst voor wie anders is. Wie vrede wil, moet leren nieuwsgierig te zijn naar de ander, niet bang.”

Eren door te handelen

De schepen eerde de soldaten die Essen bevrijdden: “Zij vochten niet alleen tégen iets, maar vóór iets: voor menselijkheid, waardigheid en vrijheid.”
Hun nalatenschap eren we volgens hem niet enkel met bloemen, maar door te investeren in onderwijs, cultuur, solidariteit, verbondenheid en respect. “Vrede is geen toestand. Vrede is een werkwoord.”

Een oproep aan iedereen

Hij besloot met een oproep aan alle aanwezigen én aan de toekomstige generaties:

“Laat ons geen studenten van de oorlog zijn, maar leerlingen van de vrede.
Geen polemologen, maar irenologen — mensen die vrede bestuderen, beoefenen en verspreiden. Vandaag herdenken we, maar morgen moeten we handelen.”


Vooruit-Essen bedankt iedereen die aanwezig was om dit belangrijk moment samen te herinneren. Voor vrede, solidariteit en menselijkheid,  in onze gemeente en daarbuiten.


Ga naar Arno Aerden
Over de Auteur

Arno Aerden

Schepen ruimtelijke ordening en wonen, jeugd en kinderopvang, sociaalbeleid, gelijke kansen, juridische aangelegenheden

Deel dit artikel met je vrienden.

Dit vind je misschien ook
interessant