Opnieuw grip op asiel en migratie

Vooruit doorbreekt de stilstand met het GRIP-model

Ons migratiesysteem draait vierkant. Mensen riskeren hun leven in gammele bootjes op zee. Mensen slapen op straat in Brussel. Wie recht heeft op bescherming moet daar veel te lang op wachten. Kostbare tijd, waarin mensen niet geholpen worden om de taal te leren, een job te zoeken en zich te integreren.

België is de slechtste leerling van de Europese klas om mensen met een migratieachtergrond aan het werk te helpen.

België is de slechtste leerling van de Europese klas om mensen met een migratieachtergrond aan het werk te helpen. En wie geen recht heeft op bescherming komt vaak terecht in de handen van mensensmokkelaars en malafide werkgevers die hen uitbuiten. Die moderne slavernij is niet alleen onmenselijk, het ondergraaft onze sociale zekerheid en zet druk op onze laagste lonen. En dat is een probleem voor ons allemaal.

Al jaren gebeurt er veel te weinig om die situatie aan te pakken. We moeten de stilstand doorbreken en ons migratiesysteem opnieuw onder controle krijgen. Als we mensen in nood écht willen helpen, moeten we ook duidelijk en strikt zijn voor wie geen recht heeft op asiel.

We moeten de stilstand doorbreken en ons migratiesysteem opnieuw onder controle krijgen. Vooruitgang betekent daarom in de eerste plaats opnieuw grip krijgen op migratie.

Vooruitgang betekent daarom in de eerste plaats opnieuw grip krijgen op migratie. We hebben nood aan een GRIP-model: gecontroleerd, rechtvaardig en gericht op integratie en participatie. Wie op de vlucht is voor oorlog, geweld of vervolging heeft altijd recht op asiel. Die mensen helpen we onmiddellijk. Met opvang, maar ook door hen onze taal te leren. Zodat mensen zich snel kunnen integreren, werken en bijdragen aan onze welvaartsstaat. Wie geen recht heeft op asiel moet terugkeren. 

Grip op Europa: solidariteit

Een ambitieuze Europese strategie voor bescherming in en rond de regio van herkomst is er vandaag niet. Mensen die zonder perspectief op een beter leven vastzitten in tentenkampen vluchten daarom door naar Europa. De landen aan Europese buitengrenzen kunnen de druk niet meer aan, waardoor vluchtelingen doortrekken naar andere Europese landen die voor hen aantrekkelijk zijn omdat ze er al een netwerk hebben. 

Wat we nodig hebben is een evenwichtige spreiding van asielzoekers over Europa. 

België is zo’n land. Afgelopen jaren behoorden wij steevast tot de Europese landen die het meeste asielzoekers per inwoner opvangen. Zelfs meer dan Italië en Duitsland. En terwijl we nog nooit zoveel opvangplaatsen hebben gehad, hebben nog nooit zoveel mensen op straat geslapen. Wat we nodig hebben is een evenwichtige spreiding van asielzoekers over Europa. 

We moeten een einde maken aan de Europese ieder-voor-zich-mentaliteit: 

• Een gemeenschappelijk investeringsbeleid in de regio’s in en rond de landen van herkomst is essentieel. Door te investeren in onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting en werk maken we deze landen veiliger en verkleinen we de noodzaak om naar Europa te komen.

• Een eengemaakte Europese asielprocedure met een eengemaakt sterk Europees asielagentschap.

• Verplichte Europese solidariteit. De mensen die recht hebben op bescherming worden evenwichtig en eerlijk gespreid over de unie. Elk land moet zijn deel doen. 

Grip op ons terugkeerbeleid

Europa is log en traag. Maar we mogen ons niet verstoppen achter Europa om de stilstand te doorbreken en het migratiesysteem in België onder controle te krijgen. Willen we iedereen die het echt nodig heeft kwalitatief opvangen, dan moeten we sneller een duidelijk onderscheid maken tussen wie recht heeft op bescherming en wie niet. 

Daarom vereenvoudigen en versnellen we de asielprocedure. Alle beslissingen (of het nu gaat over medische, humanitaire of internationale bescherming) komen samen in één dienst. Wie erkend wordt als vluchteling volgt meteen een integratietraject.

We vereenvoudigen en versnellen de asielprocedure. Alle beslissingen komen samen in één dienst. Wie erkend wordt als vluchteling volgt meteen een integratietraject.

Wie niet erkend wordt, moet zo snel mogelijk terugkeren: 

• We dwingen terugname af bij landen van herkomst door legale arbeidsmigratie op te schorten zolang ze niet meewerken aan het terugkeerbeleid.

• We zorgen voor inhoudelijke efficiëntie: verzoekers die uit veilige landen komen, worden onmiddellijk geweigerd en teruggestuurd. Hun asielaanvraag wordt meteen als onontvankelijk bestempeld, behoudens manifeste redenen.

• Wie al een negatieve beslissing kreeg in een ander Europees land wordt meteen teruggestuurd. Bij voorkeur naar het land van herkomst. Indien niet mogelijk, naar de lidstaat van de negatieve beslissing.

• We willen dat mensen in afwachting van hun terugkeer voorzien in hun eigen levensonderhoud. We zorgen ervoor dat ze hier legaal kunnen werken als de terugkeer om geldige redenen langer aansleept. Zo dragen ze bij aan de welvaartsstaat, verdwijnen ze niet van de radar en helpen we hen om kapitaalkrachtiger terug te keren.

Grip op arbeidsmigratie

Onze extreem krappe arbeidsmarkt is gebaat bij een gecontroleerde wettelijke arbeidsmigratie. De juiste profielen voor het invullen van onze knelpuntberoepen. Aan een correcte verloning en met stevige sociale bescherming. 

Maar arbeidsmigratie is in ons land en in de EU te vaak een verhaal van sociale dumping. Landen als Hongarije geven werkvergunningen aan migranten van buiten de EU die dan via detachering in België “wettig” te werk gesteld worden. Die migranten worden niet beschermd: ze moeten werken aan de lage lonen en sociale bescherming van Hongarije. En ze dragen ook niet bij aan onze welvaartsstaat. Bedrijven die gebruik maken van deze vorm van illegale uitbuiting voeren een oneerlijke concurrentie tegenover bedrijven die wel ethisch te werk gaan. 

Arbeidsmigratie mag niet iets zijn dat ons overkomt. We moeten het heft zelf in handen nemen. Door legale arbeidsmigratie in te zetten als hefboom voor een stevig terugkeerbeleid. Geen terugkeerakkoord, dan ook geen legale arbeidsmigratie meer. Dat is logisch en effectief. 

We garanderen een correcte verloning en bescherming voor arbeidsmigranten. En via een instapcursus over hun rechten en plichten beschermen we hen tegen uitbuiting.

Zo’n terugkeerakkoord is het instrument om legale arbeidsmigratie af te stemmen op de noden van ons land. In ruil voor medewerking bij terugkeer na een negatieve beslissing organiseren we in de landen van herkomst taalopleidingen en voortrajecten op maat van onze noden. Zo kunnen werkgevers rekenen op een goed gekwalificeerde pool van werknemers. We garanderen een correcte verloning en bescherming voor de arbeidsmigranten. En via een instapcursus over hun rechten en plichten beschermen we hen tegen uitbuiting.

Grip op de strijd tegen mensenhandelaars en uitbuiting

Wie hier illegaal werkt, is niet beschermd, niet verzekerd, bouwt geen pensioen op. Zij zijn slachtoffers van malafide werkgevers die naar hier gehaald worden door maffioze mensensmokkelaars. Een moderne slavernij. De strijd tegen irreguliere migratie is een strijd tegen een zwart circuit van mensensmokkelaars die grof geld verdienen op de uitbuiting van kwetsbare profielen.

Deze uitbuiting is bovendien een bedreiging voor onze welvaartsstaat. Het heeft een aanzuigeffect. Een land waar je kan werken, of je nu papieren hebt of niet, is een aantrekkelijke bestemming. Het feit dat de illegale tewerkstelling hier te makkelijk gedijt, zorgt voor meer mensen die illegaal aan de slag zijn. Meer mensen die niet bijdragen aan de welvaartsstaat. En dus een hogere druk op de laagste lonen en onze sociale zekerheid.

Vooruit wil meer grip op de strijd tegen uitbuiting en mensenhandel

• We versterken de sociale inspectie, politiediensten en justitie om mensenhandel en economische uitbuiting op te sporen, te bestraffen en uit te roeien

• We versterken de centra voor mensenhandel die slachtoffers begeleiden en richten een coördinatiecentrum en een centraal aanmeldpunt op.

• We willen een specifieke begeleiding voor arbeidsmigranten die slachtoffer werden van economische uitbuiting naar een nieuwe job.

Grip op integratie en participatie

Geen steun zonder integratie

We moeten nieuwkomers helpen zo snel mogelijk zelfstandig te zijn en volwaardig mee te participeren in onze samenleving. Daarom vervangen we alle huidige door elkaar lopende inburgeringssystemen (OCMW, inburgering, VDAB...) door één gratis nieuwkomerstraject. Een verplicht traject met taallessen, maatschappelijke integratie en begeleiding naar werk. 

We stappen af van het idee dat nieuwkomers eerst jaren Nederlands moeten leren vooraleer ze aan de slag kunnen. Een goede basis van het Nederlands via taallessen is cruciaal, maar een taal leer je nog beter al doende. We begeleiden mensen zo snel mogelijk richting een job door taallessen op de werkvloer te organiseren. Voor wie werk nog niet meteen een optie is, kijken we naar vrijwilligerswerk of sociale tewerkstelling. 

Een derde van de leeflonen gaat vandaag naar niet-Belgen. Terwijl de uitkering van het leefloon een last resort is voor Belgen, is het OCMW te vaak de eerste stap voor nieuwkomers. Dat kan niet de bedoeling zijn. Daarom zetten we met het nieuwkomerstraject volop in op snelle activering en participatie. We schaffen de uitkering van een leefloon gedurende de eerste 3 jaar af en vervangen deze door een integratiesteun. Enkel actieve deelname aan het inburgeringstraject opent het recht op deze steun, die voor elke nieuwkomer gelijk is. We gaan na welke dienstverlening een nieuwkomer reeds geniet (zoals verblijf bij een gastgezin of in een noodwoning) en vullen dat, indien nodig, aan tot maximaal het leefloon. 

Strengere gezinshereniging

België (Vlaanderen, Brussel en Wallonië) bengelt helemaal onderaan in Europa wat betreft het aan het werk helpen van mensen met een migratieachtergrond van buiten de EU. Een derde van de nieuwkomers komt via gezinshereniging naar België, maar velen van hen kennen onze taal niet en zijn niet actief op zoek naar een job. 

Van de mensen die via deze procedure vrijwillig naar ons land willen komen, mogen we een inspanning verwachten om de taal te leren, zich te integreren en volwaardig te participeren en bij te dragen aan de samenleving. Daarom maken we integratie bij gezinshereniging prioritair. Net zoals in Duitsland en Nederland maken we inburgering en taallessen al tijdens de procedure en in het land van herkomst verplicht, dus voor ze naar hier komen. 

Daarnaast zullen we strenger beoordelen of nieuwkomers voldoende inkomsten hebben om hun gezin te onderhouden. Wie vrijwillig zijn gezin laat overkomen moet ook zelfstandig in het levensonderhoud van zijn gezin kunnen voorzien. De grens daarvoor leggen we op 110% van het minimumloon in plaats van 120% van het leefloon. We verwachten van de nieuwkomer en zijn gezin dat ze werken als ze naar hier komen.

Ga naar Nieuws Vooruit