OPINIE: armoede bestrijden is ook gelijke kansen garanderen - Conner Rousseau

De ervaring die Mathias Somers deelt, is moedig (DS 23 maart). Hij geeft de vele kinderen in armoede een stem. Kinderen waarmee ik zelf elke zomer werk op jeugdkampen in Nieuwpoort. Kinderen die worden afgezet met 1 broek voor een hele zomer, kinderen die ‘s middags bij de lunch op school hoogstens een zakje chips in hun brooddoos vinden, jongeren die alleen thuis moeten achterblijven terwijl hun klasgenoten op Italië-reis vertrekken. Het zijn maar enkele voorbeelden die aantonen dat in het rijke Vlaanderen nog altijd grote ongelijkheid bestaat tussen kinderen. Dat de strijd tegen kinderarmoede nog lang niet is gestreden.

En terwijl 1 op 5 kinderen in ons land vandaag opgroeit in armoede, blijft de politiek cirkeltjes draaien. Om die stilstand te doorbreken, deed ik zondag een oproep aan iedereen om de middelen die we vandaag inzetten - ja, ook het kindergeld - onbevangen tegen het licht te houden. En jullie dachten massaal mee, ook in deze krant. Van “prikkelend” tot “idioot” idee, maar het debat is wel on point. Doorheen die verschillende nuances en overwegingen onthoud ik één gemeenschappelijk doel: allemaal willen we kinderarmoede ons land uit. En als na een open discussie - met hopelijk nog vele anderen - de uitkomst is dat we samen met iets beters op de proppen komen, wat houdt ons dan tegen? 

Met open geest nadenken hoe we gelijke kansen creëren en hoe we kinderarmoede aanpakken, dat is nu de opdracht

Over één iets zijn we het alvast volmondig eens: de strijd tegen kinderarmoede win je niet met 1 middel. Daarom zet deze federale regering met ongeziene investeringen een grote stap richting menswaardig inkomen voor iedereen. Noodzakelijke investeringen, maar onvoldoende om de kinderarmoede ons land uit te helpen. Daarom moeten we ook durven te kijken naar de bazooka die we bijna een eeuw geleden in stelling brachten. Zo besteedt Vlaanderen jaarlijks bijna 4 miljard euro aan kindergeld. Maar doen we dat nog wel goed? Investeren we wel in het juiste systeem? En vooral: hoe kunnen we beter doen?

Is het nog de beste zet vandaag om elk gezin met kinderen gewoon cash te geven? Tegen armoede strijden is meer dan alleen cash geven, het is ook gelijke kansen garanderen. Kunnen we (een deel van) dat geld niet beter rechtstreeks investeren in dienstverlening, ondersteuning en emancipatie van al onze kinderen? Door bijvoorbeeld werk te maken van écht gratis onderwijs, gezonde maaltijden op school én kwaliteitsvolle en betaalbare  kinderopvang. Contact met leeftijdsgenootjes op heel jonge leeftijd is cruciaal voor de emotionele, intellectuele en sociale ontwikkeling van kinderen. De opvang is daar de plaats voor en biedt ouders de kans om te gaan werken. Waarom zien we dan dat er vandaag niet voor elk kind een plek is in de kinderopvang?

Is het nog de beste zet vandaag om elk gezin met kinderen evenveel cash te geven? Slechts 10% van die 4 miljard kindergeld wordt inkomensgerelateerd besteed. Persoonlijk vind ik het Canadese model een interessante piste. In Canada krijgen gezinnen die geen kindergeld nodig hebben er ook geen. Wie daarentegen extra financiële steun hard nodig heeft, krijgt er meer. Zover hoeven we niet te gaan. Maar zo’n systeem biedt ruimte om - zoals Wim Van Lancker (DS 24 maart) terecht stelt -  meer te investeren in die kwaliteitsvolle en betaalbare kinderopvang én tegelijk de pot van kindergeld beter in te zetten. Met zo’n systeem bereik je een mooi evenwicht: iedereen draagt bij en iedereen krijgt iets terug, terwijl kinderen die meer steun nodig hebben ook meer steun ontvangen. 

Slotsom: iets in vraag stellen dat al 100 jaar bestaat,  dat is altijd heftig, ik weet dat. Maar begrijp me goed: niet het kindergeld, maar kinderarmoede afschaffen is het doel. Met open geest nadenken hoe we gelijke kansen creëren en hoe we kinderarmoede aanpakken, dat is nu de opdracht. En om die opdracht tot een goed einde te brengen, mogen en kunnen we niet langer parkeren op het status quo. Om de simpele reden dat het niet meer werkt.