In de spotlight: Maxim Veys

Maxim, naast jouw naam zien we onder meer wonen en armoede staan als je specialiteiten. Hoe kom je daarbij terecht?

Ik heb een diploma Internationale politiek – ik deed mijn eindwerk over Turkse energiepolitiek – en studeerde af middenin de economische crisis. Ik denk dat ik meer dan vijftig keer gesolliciteerd heb. Uiteindelijk ging ik in de bouw aan de slag. Met een omweg werd ik kabinetschef van Philippe De Coene in het OCMW van Kortrijk. Hij voert er een enorm modern en krachtdadig armoedebeleid. Je zou verbaasd zijn hoe concreet je daar het verschil mee maakt voor mensen. Een groot verschil met mijn vaak abstracte studies.

Een megafoon zijn voor mensen die geen stem hebben en zeggen: dat is hier 'nie zjust'

Een anekdote: toen ik nog studeerde, schafte de Vlaamse overheid het gratis openbaar vervoer voor 65-plussers af. “Goed idee”, dacht ik eerst, “50 euro per jaar kan iedereen betalen”. Niets is minder waar. In mijn eerste week bij het OCMW vertelde een vrouw mij dat ze, door een parkeerboete van 25 euro, niet zeker wist of ze de week erna eten op tafel kon zetten voor haar kinderen. Dat was echt een reality check.

Op een bepaald moment vroegen ze of ik voorzitter wilde worden van de sociale huisvestingsmaatschappij in Kortrijk. Ik stemde toe op twee voorwaarden: dat ik voldoende tijd kreeg in de week om die job naar behoren te doen en dat ik het onbezoldigd deed. Ik zag dat als het verlengde van mijn opdracht bij het OCMW: armoede bestrijden.

Hoe zijn wonen en armoede aan elkaar gelinkt?

Het maatschappelijk debat over armoede gaat altijd over mensen aan het werk zetten. Werk is inderdaad de beste bescherming tegen armoede. Als je in een slechte woning zit en een torenhoge huur betaalt, raak je niet ver. Een goede thuis is het begin van alles. Waar je op je gemak bent, waar je kinderen kunnen spelen, waar je rustig kan werken. Dat wordt te weinig benadrukt. Nu zijn de huurprijzen overgeleverd aan de vrije markt, met als resultaat dat ze blijven stijgen. Daar zwijgen veel politici over.

Je moet weten, ik was de enige socialist in de familie. Het was dus een soort van coming-out voor mij

Als iemand in armoede sociaal kan huren, daalt de kans om in armoede te blijven. Je hoort vaak dat sociale woningen armoede aantrekken. Integendeel, ze lossen armoede op. Voor iedere gehuurde sociale woning is iemand aan het wachten op een sociale woning die niet bestaat. Ik moet dus mensen die geen sociale woning nodig hebben, overtuigen dat we die wel moeten bouwen. 15% van de Vlamingen zou aanspraak kunnen maken op een sociale woning. Ik wil 100% van de Vlamingen overtuigen dat ze nodig zijn. Sociaal wonen lost heel veel problemen op voor heel de samenleving. Dat hoger op de agenda krijgen is mijn persoonlijke missie.

Over naar jouw woonsituatie, Maxim. Loop je de muren op tijdens corona?

Ook het Vlaams Parlement viel even terug op telewerk. Ik ben rugpatiënt, weet je. In normale tijden kom ik vaak aan beweging toe. Ik ga te voet naar het station. Ik ijsbeer in de wandelgangen van het parlement terwijl ik bel. Dat viel allemaal weg. Het gevolg laat zich raden. In april vorig jaar kreeg ik plots enorm veel rugpijn. 

Ik ben dan aan het tuinieren gegaan. Tijdens corona ontdekte ik dat ik groene vingers heb. De onafhankelijke boekenwinkel in mijn buurt bleef ook open en heeft goed verdiend aan mij. De eigenaar levert zoveel mogelijk zelf, met zijn bakfiets. Ik heb de wondere wereld van comic books ontdekt. Alternatieve realiteiten om even in weg te vluchten, naar daar waar geen corona is.

Mutanten, vleesetende monsters en andere onfrisse sujetten, maar geen corona.

(onverstoord) Ik vergeet het belangrijkste. Toen ik wist dat de lockdown eraan kwam, ben ik meteen naar de gamewinkel gespurt om 'nen Nintendo'. Mijn vriendin en ik hebben samen Animal Crossing gespeeld die eerste weken.

'Nen Nintendo'. Een echt kind van de jaren 80, jij.

Heel juist. Om mijn rugpijn te verlichten ben ik ook beginnen sporten. Een uur per week. En in het algemeen leef ik veel bewuster sinds corona. Ik probeer mij niet meer op te jagen in dingen waar ik zelf geen vat op heb, ook al is dat heel moeilijk.

Even een filosofische uitspraak tussendoor. Dat is onverwacht. 

Als je tegenslag hebt, het jouw schuld niet is en je er geen vat op hebt: dan heeft het ook geen zin om je 'erin zot te maken'. Op een bepaald moment zat ik met een waterlek. Plots zie je dan die gigantische waterfactuur. Dan moet je wachten tot een technieker kan komen om dat op te lossen. Zelf kan je er niets aan veranderen. Het heeft dan geen zin om je op te jagen. Al is dat, opnieuw, makkelijker gezegd dan gedaan. En niet iedereen kan het zich permitteren om zich niet te moeten opjagen.

We moeten het samen doen, anders lukt het niet. Dat geldt voor alle uitdagingen

Ik ben scoutsleider geweest. In de scouts krijg je, naast je totem, ook een streeftotem. Mijn streeftotem bevatte "relativerende", omdat ik mij soms opjaag. Stap voor stap leer ik dat af. Traag bereikt ook de slak de ark.

Om dan, als je een jaar of 60 bent te kunnen vaststellen: eindelijk, ik kan relativeren.

(droog) Dat is de ambitie.

Log into Facebook

Log into Facebook to start sharing and connecting with your friends, family, and people you know.

Merk je nog aan andere dingen dat je nu bewuster leeft?

Ik doe nu aan intermittent fasting (zestien uur per dag vasten, red.). We hoeven dat niet groter te maken dan het is. Voor mij komt dat erop neer dat ik mijn ontbijt oversla. Ik eet ook minder vlees, onder invloed van mijn Franse vriendin Clémence. Fransen hebben een andere eetcultuur. Bij ons is het allemaal 'patatvleesgroente'. Bij hen is het genuanceerder.

Ik moet dus mensen die geen sociale woning nodig hebben, overtuigen dat we die wel moeten bouwen

En ik sport, zoals ik al zei. Ik ga nu wekelijks naar een personal trainer, Benjamin Bonte. Schrijf die naam maar op. Dat is ook een mental coach. Aan die gast heb ik ongelofelijk veel. Als je mij twee jaar geleden zei dat ik buiten ging sporten, waar mensen het kunnen zien, dan verklaarde ik je zot.

Filosoferen over het leven terwijl je jumping jacks doet.

Absoluut, zo is dat. In februari dit jaar ben ik mezelf ook mentaal tegengekomen. Ik had veel steun aan het advies van mijn grootvader zaliger. “Het even niet zien zitten, hoort bij het leven. Laat je oren niet hangen, kruip in je bed en probeer het de volgende dag opnieuw.” Dat pas ik nog steeds toe.

Ik probeer nu ook meer dankbaarheid te tonen. Ook dat leerde Clémence mij. Eerst dacht ik: 'hoe cheesy'. En toch, we hebben gisteren lekker gegeten. We werden vanochtend in een warm bed wakker. Heel veel mensen kunnen dat niet zeggen.

Voor welke drie dingen ben je vandaag dankbaar? Je kent de regel: je mag geen dankbaarheden hergebruiken.

(denkt lang na) Mijn ochtendritueel begint met een koffietje en een wandeling door mijn tuin. Dat is snel gebeurd. Mijn tuin is 20 vierkante meter groot. Ik zag het eerste boontje in mijn moestuin, niet meer dan een knopje. Ik hou ook van taal. Op Twitter vroeg ik me af waar de uitdrukking "het kind met het badwater weggooien" vandaan komt. Ik vond het leuk dat iemand dat wist. En vanavond eet ik asperges. Voor die drie dingen ben ik dankbaar vandaag, hoe onnozel dat ook klinkt.

Genoteerd. Welke lessen…

(onderbreekt) Dat mijn favoriete restaurant weer opengaat, ook daar ben ik dankbaar voor.

Oké, we staan het toe. Je mag je antwoord nog aanpassen. Welke lessen moeten we als samenleving trekken uit corona?

We mogen geen maatschappij creëren met twee snelheden. Heel wat mensen werden financieel nog onzekerder. Denk maar aan de flexibilisering van werk zoals interimwerk en koerierdiensten. En tijdens corona werd alles plots digitaal. Niet alle leerlingen hebben een laptop. We moeten ervoor zorgen dat iedereen de tools heeft om mee vooruit te kunnen.

Oude politiek is voor mij: iemand bepaalt de lijnen en de rest voert uit. Nieuwe politiek is veel meer open en transparant

We leerden dat solidariteit en een sterke overheid essentieel zijn. Een crisis van zo’n omvang moeten we collectief aanpakken. Als individu sta je altijd alleen. Het gedrag van andere mensen bepaalt bijvoorbeeld of we kunnen versoepelen en jij weer op terras mag. We hebben dus een verantwoordelijkheid tegenover de maatschappij. Ik hoop dat meer mensen dat beseffen. We moeten het samen doen, anders lukt het niet. Dat geldt voor alle uitdagingen.

Welke rol wil jij daarin spelen? Wat zijn jouw doelen in de politiek?

Ik maak werk van meer sociale woningen. Ik probeer alle partijen te overtuigen van de urgentie. Dan ga ik al content zijn. Ik volg ook onderwerpen op die voor sommige mensen heel urgent zijn, zoals menstruatie-armoede. Wanneer studenten mij hier over aanspreken, besef ik hoe belangrijk het is dat politiek middenin de samenleving staat. 

De middenveldorganisatie Caritas bracht in oktober een studie over menstruatie-armoede uit. Ongelofelijk hoe dat thema leeft. En terecht. Niemand neemt als hij of zij op pad gaat zijn eigen toiletrol mee. Natuurlijk is er gewoon wc-papier aanwezig op de toiletten van alle scholen. Een product dat de helft van de bevolking gebruikt, is dan weer niet gratis verkrijgbaar. Dat is gewoon niet eerlijk, dat is genderongelijkheid. Als je er even over nadenkt, is het toch evident dat dat gratis beschikbaar moet zijn?

We zijn van partij naar beweging gegaan. Hoe zie jij dat?

Ik ben daar heel content mee. In 2016 sprak ik met enkele campaigners voor Bernie Sanders. Partijen in Amerika hebben geen leden, maar veel militanten die campagne voeren. Partijen in Europa hebben leden. Die voeren ook campagne, maar men bereikt de niet-leden tijdens campagnes veel minder dan in de VS. Dus moet je mensen enthousiasmeren. Zeker nu, omdat de Vlaamse meerderheid zo stom is geweest om de opkomstplicht bij lokale verkiezingen af te schaffen.

Je moet mensen overtuigen vóór iets te stemmen. Dat zag ik bij Bernie en dat doen we nu ook via onze digitale sessies. Via Instagram sta ik in contact met mensen van West-Vlaanderen tot uit Limburg over sociaal wonen. Dat maakt politiek zoveel interessanter. Oude politiek is voor mij: iemand bepaalt de lijnen en de rest voert uit. Nieuwe politiek is veel meer open en transparant.

Een beweging zijn, is ook een manier om zoveel mogelijk stemmen te horen. Een megafoon zijn voor mensen die geen stem hebben en zeggen: dat is hier 'nie zjust'.

Wat is je guilty pleasure? Waaraan kan jij niet weerstaan?

Ah, dat is simpel, die Daim - mini chocolaatjes - van de Ikea. :) 

Tot slot, wat is je grootste angst?

Mijn ouders te vroeg verliezen. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik 13 jaar was. Ik woonde toen vooral bij mijn pa. Dat heeft onze band enorm versterkt. Mijn pa zegt altijd “Doe voort!”, eigenlijk de West-Vlaamse vertaling voor vooruit (lacht). 

Je moet mensen enthousiasmeren. Zeker nu, omdat de Vlaamse meerderheid zo stom is geweest om de opkomstplicht bij lokale verkiezingen af te schaffen

Bijna iedere donderdag bel ik met hem. Je moet weten, ik was de enige socialist in de familie. Het was dus een soort van coming-out voor mij. Ondanks onze vele discussies, weet ik dat hij trots is dat ik opkom voor mijn eigen engagement. 

Ik had ook een heel goede band met mijn grootvader, die een jaar of vijf geleden overleden is. Hij was een echte Vlaamse reus, uit graniet gehouwen. Mijn pa en ik missen hem echt. Als ik dan denk aan mijn pa die er plots niet meer zou zijn… (stilte). Ja, ik wil mijn ouders zo lang mogelijk bij mij houden.

Bedankt voor het gesprek, Maxim.

Meer weten over Maxim Veys? Volg hem op Facebook.

 

Ga naar Nieuws Vooruit