LOKAAL: Vlaanderen stapt uit Unia: ‘Slachtoffers van discriminatie zullen minder beschermd worden’

Geen lokaal meldpunt meer: ‘Bijzonder wrang’

In de gemeenteraadscommissie Welzijn ging Astrid De Bruycker, onze schepen van Gelijke Kansen, in op die vragen. Ze klonk somber. “Ook ik maak me ernstige zorgen. Slachtoffers zullen nog meer geconfronteerd worden met een versplinterd beleid. Ze zullen minder beschermd worden en geen juridische ondersteuning meer krijgen.”

Unia geeft ook de vorming ‘Eerste hulp bij reageren op discriminatie en racisme’ aan Gentse organisaties. Het adviseert de Stad Gent in talloze strategische en individuele dossiers (zoals de praktijktesten op de huisvestings- en arbeidsmarkt), werkt mee aan campagnes om de meldingsbereidheid te verhogen en heeft vandaag een laagdrempelig lokaal meldpunt, nota bene ín het kantoorgebouw van de Stad aan de Zuid. “Dat meldpunt zijn we binnenkort kwijt en dat voelt bijzonder wrang. Het is momenteel onduidelijk hoe burgers nu opgevangen zullen worden. Ook ondersteuning in andere dossiers op maat van de Gentse noden zal er niet langer te zijn.”

Van het kastje naar de muur?

Het VMRI zal enkel bevoegd zijn voor Vlaamse levensdomeinen, zoals onderwijs en huisvesting. Unia blijft op federaal niveau bevoegd voor politie, brandweer en justitie.

“Slachtoffers zijn nu al verward bij welke instellingen ze moeten aankloppen, Unia of het Federaal Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen of Mannen (waar men de discriminatiegrond gender en m/v/x opvolgt). Als er een derde instelling bij komt, wordt het nog onoverzichtelijker. Discriminatie op de arbeidsmarkt bijvoorbeeld, is zowel Vlaamse als federale bevoegdheid. Naargelang het incident gaan er discussies ontstaan over bij welke overheid het slachtoffer melding moet doen. Slachtoffers van discriminatie denken niet volgens de structuren van beleidsdomeinen en bevoegdheden: die willen gewoon geholpen worden en niet van het kastje naar de muur gestuurd.”

Ontmoedigend beleid

Het VMRI gaat bovendien enkel eerstelijnsbijstand bieden aan slachtoffers. Die zullen zich zonder juridische ondersteuning moeten gaan verdedigen in een geschillenkamer. “Waar Unia vergaande juridische begeleiding biedt (en zichzelf ook burgerlijke partij kan stellen in dossiers) zal het slachtoffer zelf zijn weg moeten zoeken in het juridisch kluwen. Da’s eerder ontmoedigend, in plaats van de meldingsbereidheid te verhogen.”

Ook voor de praktijktesten met juridisch gevolg is het onduidelijk hoe de Stad Gent juridisch gevolg zal kunnen geven aan vastgestelde discriminatie. Unia kan namelijk zelf in rechte optreden en zich burgerlijke partij te stellen. De Stad moet op zoek naar andere spelers die die rol voor kunnen overnemen.

Worden bezorgdheden Stad Gent opgepikt?

“Contact met het VMRI hebben we nog niet rechtstreeks want het wordt dus pas op 1 maart 2023 opgericht. Wel hebben we als stadsbestuur geantwoord op vragen die het Vlaamse Agentschap Binnenlands Bestuur naar de lokale besturen heeft gestuurd. We hebben onze bezorgdheden meegegeven. We hopen dat die ook worden opgepikt….”