LOKAAL: Sven Taeldeman over doven van straatverlichting: ‘Snel bijsturen indien nodig’

Collega’s

In december 2022 verscheen in De Gentenaar een interessant artikel over de 700 jaar oude geschiedenis van onze Gentse straatverlichting. Het belang van die straatverlichting voor de openbare veiligheid is de rode ‘gloeidraad’ door heel dat artikel: van verkeersveiligheid, over het voorkomen van criminaliteit, tot het sociale veiligheidsgevoel.

Als Vooruit onderstrepen we hierbij graag het belang van een sterke overheid die garant wil staan voor de openbare veiligheid, ongeacht of dat op de Kouter, dan wel in de Sint-Salvatorstraat of verder van het centrum is. Zo kloegen in 1902 onze socialistische voorgangers in de gemeenteraad het grote contrast aan tussen de fraai verlichte Kouter, de toenmalige thuisbasis van de bourgeoisie, en de donkere beluiken in de omgeving van die Sint-Salvatorstraat, “waar de werklieden wanneer zij naar huis komen, zich gevaar lopen de nek te breken”.

Maar als ‘sterke overheid’ onderstrepen wij evenzeer het belang van een stadskas in evenwicht. In die optiek is in het voorbije najaar (toen de energieprijzen de pan uitswingden) de gezamenlijke beslissing genomen om de straatverlichting in 20% van de tijd te doven. Was dat van harte? Neen. Was dat van moeten? Ja.

De Stad Gent was trouwens niet de enige: 260 van de 300 Vlaamse steden en gemeenten namen een gelijkaardige beslissing… maar in Gent was dat wel meer ‘op maat van Gent’.

In april van dit jaar vroeg ik in een schriftelijke vraag naar hoe één en ander wordt opgevolgd en zou worden geëvalueerd, én naar de eerste bevindingen van het doven van straatverlichting. Daaruit bleek dat er toch dagelijks een melding of klacht was die betrekking had op de veiligheid. Die frequentie was enkele weken later nog niet gezakt. Of dat veel of niet veel is, is moeilijk te definiëren (het is bijvoorbeeld minder dan bij de invoering van een fietsstraat of het afsluiten van een straat), maar het is wel een signaal dat niet genegeerd kan worden.

Uit de bespreking in de laatste commissie Mobiliteit, Economie en Openbaar domein vroeg ik daarom door op de opvolgings- en evaluatiemethodiek. Die blijkt uit een soort ‘drietraps-aanpak’ te bestaan, waarbij de Stad wel degelijk met deze signalen aan de slag gaat. Ten eerste: een dagelijks opvolging, waaruit kleinere bijsturingen mogelijk zijn als blijkt dat ergens ‘iets niet werkt’. Ten tweede: zesmaandelijks structureel overleg om op basis van de verzamelde gegevens het systeem op te volgen (waaruit ik meen af te leiden dat daar ook effectief bijsturingen kunnen uit voortvloeien). En tot slot: een grondige evaluatie na een volledig seizoen (zijnde: voorjaar, zomer, najaar, winter) in de lente van 2024.

Collega’s, met deze info, en met de dubbele doelstelling om zowel in te staan voor de openbare als voor een stadskas in evenwicht, is de Vooruit-fractie voorstander van een stedelijke openbare verlichting ‘op maat’, waarbij verlicht wordt wat moet verlicht worden, en waar het met wat minder kan (mag, zelfs) als de verlichting de openbare veiligheid maar mee bewerkstelligt.

De verdere uitrol van LED-verlichting is daarbij cruciaal: die laat verlichting op maat toe, is aan te sturen in tijd en plaats, én is veel energiezuiniger. Dat gaat weliswaar om een investering van nog meerdere jaren, maar in de tussentijd kan de huidige verlichting verder bijgestuurd worden.

Net daarom willen wij dat de Stad als sterke overheid de vinger aan de pols houdt. Als – áls - daaruit blijkt dat de balans zoek is, dat de risico’s groter zijn dan de voordelen, dat ‘het sop de kool niet meer waard is’, dan moet je stevig durven bijsturen, of in afwachting van de (volledige) ver-LED-ding de maatregel ook durven afbouwen. Maar dat zal dus moeten blijken uit die ‘drietraps-aanpak’ van opvolging en evaluatie.