LOKAAL: “Maak van de natte bouwgronden in de Mandelstraat een groenzone. Excuses over de kostprijs zijn niet langer aanvaardbaar.”

De woningen in de Mandelstraat werden in het verleden meermaals getroffen door overstromingen. Ondertussen werd er geïnvesteerd in zware pompen die het water in de Mandel moeten pompen bij hevige regenval. Ook de riolering zal worden aangepakt. Toch leeft er onder de bewoners nog een grote ongerustheid. Op de verkaveling liggen nog vier percelen bouwgrond, in overstromingsgebied. Stedenbouwkundig worden deze loten nog steeds beschouwd als bouwgrond. In theorie kunnen er dus nog vier woningen gebouwd worden. De laatste jaren werden er ook vergunningsaanvragen ingediend om er te bouwen. Doordat de huizen in overstromingsgebied zouden komen, moesten er heel wat ingrepen gebeuren om het effect op de waterhuishouding te beperken. Hierdoor kwamen de woningen bijvoorbeeld veel hoger te liggen, waardoor dan weer het probleem van inkijk in de bestaande woningen ontstond. Hierdoor konden de vergunningen gelukkig steeds geweigerd worden. Maar het probleem is hiermee niet van de baan. De vier percelen blijven bouwgrond op papier.

Het gaat om de vier percelen in zwart omrand. Donkerblauw betekent effectief overstromingsgevoelig, lichtblauw betekent mogelijk overstromingsgevoelig. bron: infowater.be/watertoets. 

Vooruit heeft altijd gepleit om een definitieve oplossing te vinden voor deze gronden. Het is voor de partij zonneklaar dat hier nooit gebouwd mag worden. Vooruit gemeenteraadslid Enigo Vandendriessche: “De rampzalige overstromingen van deze zomer in het oosten van ons land bevestigen nogmaals hoe kwetsbaar we zijn tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Had deze regenzone 200 km meer naar het westen gelegen, dan was de ramp voor ons. Wetenschappers zijn het erover eens dat dergelijk extreem weer in de toekomst vaker zal voorkomen. Ik wil niet alarmerend klinken, maar we bereiden ons hier best op voor. Daarom moeten we de natuurlijke sponsfunctie van onze valleien maximaal benutten. Dat begint met niet meer te bouwen op deze plaatsen. Voor Ingelmunster is de vallei van de Mandel hierin van cruciaal belang. Helaas zijn al vele stukken van de vallei dichtgebouwd. Daarom moeten we er vandaag, en niet morgen, voor zorgen dat op deze stukken niet meer gebouwd kan worden. Toen we nog in het schepencollege zaten hebben we hier vaak over gediscussieerd met de burgemeester. Zijn grootste argument om de bestemming niet te wijzigen was de vrees voor planschade. Dat is een schadevergoeding die de overheid (hier zou dat de gemeente kunnen zijn, al is dat nooit bevestigd) moet betalen aan de eigenaar wanneer zijn grond in waarde daalt doordat die overheid de bestemming wijzigt en het perceel hierdoor onbebouwbaar wordt. Als de gemeente de bestemming wijzigt, loopt ze inderdaad het risico om een schadevergoeding te moeten betalen. Maar als we de gevolgen zien van de watersnood in Wallonië vervalt die schadevergoeding in het niets tegenover de materiële schade én het menselijk leed dat de mensen daar trof.” 

Subsidies

“Gelukkig zijn de geesten in Vlaanderen ondertussen wat gerijpt,” vervolgt Enigo. “De Vlaamse overheid richtte in het begin van deze legislatuur het ‘openruimtefonds’ op. Elke Vlaamse gemeente krijgt een bedrag om ‘de open ruimte te bewaren’. Later verklaarde minister Zuhal Demir dat dit geld kon aangewend worden om de schadevergoeding te betalen wanneer de gemeente strategische gronden (zoals die in de Mandelstraat, nvdr) van bestemming verandert. Of om dergelijke gronden aan te kopen. De minister ‘vergat’ wel om de middelen te oormerken. Dat wil zeggen dat de gemeenten geen verantwoording moeten afleggen voor wat ze met het geld doen. Om het even op flessen te trekken: ze kunnen er evengoed een vallei mee dichtbetonneren. Maar laat ons er van uitgaan dat de gemeenten niet zo cynisch zijn. Voor Ingelmunster gaat het om een bedrag van 670 843 €, dat uitbetaald wordt over de periode 2021-2025. Op de gemeenteraad van oktober 2019 vroeg ik aan de burgemeester of de gemeente deze middelen kon inzetten om het probleem in de Mandelstraat op te lossen. Het antwoord van de burgemeester was duidelijk: geld van Vlaanderen of niet, de vraagprijs van de gronden was te hoog. Toen ik vroeg wat hij dan wel zou doen met dit mooie bedrag antwoordde hij onder andere de nieuwe parking bij het sportcentrum aan de overkant van de Ringlaan betalen. Ik viel bijna van mijn stoel. Een parking aanleggen in landbouwgebied is precies het tegenovergestelde van ‘open ruimte vrijwaren’. Niet dat ik iets heb tegen die parking overigens, die was nodig. En ja, hij is aangelegd in waterdoorlatende materialen, en ja, er is een dertigtal bomen aangeplant (nadat er 80 geveld zijn). Maar kom me alstublieft niet vertellen dat je hiervoor middelen aanwendt die eigenlijk bedoeld zijn om de open ruimte te bewaren. Wat mij betreft zit er nog steeds 670 843 € in het potje voor open ruimte.” 

Groenblauw project

“Maar het verhaal gaat verder, Vlaanderen beseft ondertussen dat een vrijblijvende zak geld niet genoeg is om het verschil te maken. In het kader van de Blue Deal kunnen overheden nu ook projecten indienen om ruimte te geven aan water en natuur. De zogenaamde groenblauwe projecten. Er zijn verschillende projectoproepen er is heel wat budget voorzien. Ook de provincie is de mogelijkheden aan het onderzoeken. Vooruit gedeputeerde Jurgen Vanlerberghe bekijkt momenteel of er een zachte wandelverbinding kan komen langs de Mandel van in Ingelmunster tot aan provinciaal domein De Baliekouter. Ook in dit traject kunnen de vier waterzieke gronden in de Mandelstraat een belangrijke rol spelen. Daarnaast lanceerde de provincie onlangs een herstelfonds voor plattelandsprojecten rond recreatie. Ook hier liggen misschien mogelijkheden.” 

Nieuwe groenzone

“Als je het mij vraagt kunnen de percelen het best omgevormd worden tot een groenzone. Een natuurlijk ingericht gebiedje met eventueel wat avontuurlijke speelelementen en zitbanken is een meerwaarde voor alle Ingelmunsternaren. Wanneer het noodweer toeslaat moet het gebied de kans krijgen om te overstromen. Zo gaan we terug naar de oorspronkelijke functie van een vallei: het teveel aan water opvangen in natte periodes.” 

Excuses over de kostprijs niet langer aanvaardbaar

“Als we even samenvatten: de gemeente Ingelmunster krijgt zo’n 670 000 € van Vlaanderen om te investeren in open ruimte, Vlaanderen roept in het kader van de Blue Deal op om projecten in te dienen rond waterberging en natte natuur én de provincie onderzoekt de mogelijkheden om van de Mandel een klimaatrobuuste groenblauwe as te maken. Het is hoog tijd om eens alle puzzelstukjes samen te leggen om deze gronden voor eens en voor altijd bouwvrij te houden. Alleen zo kunnen we zekerheid bieden aan de mensen van de Mandelwijk. Excuses over de kostprijs zijn niet langer aanvaardbaar.”