LOKAAL: Interview met fractieleider Joke Knockaert

Wat heeft je overtuigd om politiek kandidaat te zijn? 

‘Ik heb geen enkel politiek profiel. Ik ben nooit politiek geëngageerd geweest, tot op vandaag. Mijn moeder heeft wel ooit op de lijst gestaan voor Stem vrouw, ik heb daar ook mijn feministisch trekje aan overgehouden. Maar eigenlijk werd er thuis ook niet over politiek gepraat. Ik ontving een telefoontje. Schepen Annys wou met mij een gesprek voeren. Toen dacht ik bij mezelf dat het een gesprek over onderwijs zou gaan.’ Joke lacht. ‘Ik had dus geen enkel vermoeden. In dit gesprek werd duidelijk dat mijn mogelijke politieke engagement heel dicht zou aansluiten bij wat ik nu al doe. Ik kreeg het gevoel dat ik dit niet moest loslaten. Integendeel, ik kon er nog verdere stappen in zetten.' 

Waarom Vooruit? 

‘Ik ben opgegroeid in een arbeidersmilieu en ik kom al heel mijn leven op voor de noden van de werkende klasse. De keuze voor Vooruit lag dus voor de hand. Ook binnen de school gaat mijn aandacht uit naar de noden van mensen met een arbeidersprofiel. Mijn aandacht wordt getrokken naar zij die moeite hebben om hun stem te laten horen. Of je nu een werkbroek draagt, of een stropdas, iedereen is de moeite waard.’ 

Je hebt een mooi resultaat behaald. Hoe verliep de campagne voor jou? 

‘Deze campagne stond er, omdat er zo’n sterk teamgevoel was met alle kandidaten. Ik heb me nooit alleen gevoeld. Er heerste een wij-gevoel. De huisbezoeken zijn een bron van inzicht voor ons beleid en het contact met de inwoners. De signalen die we daar oppikken, zijn cruciaal om bij te blijven met de noden van de mensen. Het is belangrijk om dit contact met de mensen warm te houden. Dit is niet eenvoudig. Door de drukte van het dagelijks leven en werken, kan dit gemakkelijk op de achtergrond komen. We zijn natuurlijk wel bezig met acties om dit vast te houden. Het helpt om out of the box te denken. Ik denk aan de Podcast van Alex De Pape en Dylan Debaene.'

Je bent fractieleider, wat betekent dit voor jou? 

‘Je wordt gekozen als fractieleider. Het houdt volgens mij drie dingen in. Het eerste is de beleidslijnen bewaken. Vanuit de speerpunten uit het beleidsprogramma, vinger aan de pols houden. Als fractieleider kan je alles op een afstand bekijken, dat is anders als je bijvoorbeeld schepen bent. Ik noem het wel buitenaf politiek.’ Ze lacht.

‘In groep beslissen we welke interpellaties we doen en wie dit zal opnemen. Dit hangt onder andere af van de expertise van het raadslid. Het tweede element van het leiden van de fractie is de ploeg samenhouden en versterken. Rekening houden met elkaars sterktes en uitdagingen en samenwerken aan onze opdracht. Met deze kijk hebben we de thema’s en gebieden toegewezen, binnen de fractie. We spreken met één stem, daarom ben ik de persoon die de standpunten van de fractie toelicht, naar buitenaf. Het derde en laatste punt, maakt mij blij. Ik ben een persoon die enthousiast is en dit doorgeeft aan anderen. Het is belangrijk in deze functies om deze kriebel door te geven en zelf mensen uit hun comfortzone te halen. Het is nodig om evenwicht te vinden tussen empathie en diplomatie. Het is belangrijk om collega’s te kunnen lezen en te zien waar hun competenties liggen. De coachende rol is voor mij weggelegd, met veel plezier.’ Joke straalt. 

Wat is jouw werkpunt? 

‘Ik ben een doener. Dat is een goed punt, maar het zorgt ervoor dat ik soms heel snel naar actie overschakel. Ik moet opletten dat ik niet als een wervelwind tekeerga. Ik herken dit bij mezelf en ik pak het wel aan, maar het blijft de aard van het beestje. Ik ben wel overtuigd dat complementaire krachten werken. Een gezonde mix van denkers en doeners.’ 

Welke aandacht wil je bieden aan de noden van de inwoners, die in de deelgemeenten van Brugge wonen? 

‘Ik woon in Sint-Jozef en ik werk in Zeebrugge. Ik ervaar dagelijks dat nabijheid en het vertrouwen belangrijke voorwaarden zijn om toegang tot de mensen te hebben. De mensen van Zeebrugge spreken mij aan en heel veel via de sociale media. De belangrijke onderwerpen zijn: een propere straat, mobiliteit, wegdek en voetpaden en huisvesting. Bijvoorbeeld ervaar ik dit in mijn functie als bestuurder bij Vivendo, de sociale huisvestingmaatschappij. Ik kan niet zomaar iets veranderen, maar wat ik wel kan doen is uitleg bieden, waarom er een beslissing genomen is. Als je kan motiveren en duiden, maakt dit een groot verschil voor de mensen. Als het mogelijk is, onderneem ik graag zelf actie. Ik help mee met de mooimakers, om de Zeebrugse wijken net te houden.'

Je bent directeur van de Havenschool VTI Brugge. Welke uitdaging zie jij voor onderwijs in Brugge? 

‘Er zijn gigantisch veel uitdagingen binnen onderwijs. Ik hoop dat je een paar uurtjes tijd hebt?’ Joke lacht. Ze beperkt zich tot twee punten, met de belofte dat ze het thema nog zal toelichten, op een Brugs Forum. 

‘De belangrijkste uitdaging is om het beroepsonderwijs terug op de kaart te zetten. Met in bijzonder de technische beroepen, de maakindustrie. Het probleem is dat leerlingen in het BSO en TSO vandaag heel vaak kiezen voor richtingen zoals handel en zorg. Ze kiezen niet voor de stielen zoals bouw, engineering, koeltechnieken. Deze laatste wordt in deze regio enkel aangeboden in onze school, wetende dat er noden zijn op de arbeidsmarkt. Denk maar aan de installatie van warmtepompen. Er zijn slechts vier leerlingen! Het komt omdat meer dan de helft van de leerlingen geen uitleg krijgt over BSO en TSO richtingen. De publieke opinie is de grootste boosdoener. Niemand is tegen jobs zoals loodgieter. Maar de meeste mensen denken dat je jouw kans op een carrière vergooit, als je voor een stiel kiest. Het komt erop neer dat ouders er niets op tegen hebben, maar niet willen dat hun kinderen dit kiezen. Dit probleem heeft zijn gevolgen in veel sectoren en ook lokaal.’

‘Waar wel een stedelijke aanpak mogelijk is, betreft de instroom 1B. Veel van deze leerlingen halen in wiskunde nipt het niveau van het derde leerjaar wiskunde. Ze bezitten geen getuigschrift lager onderwijs. De problematieken die hier overheersen, zijn psychosociaal van aard. Er zijn leerlingen die niet weten waar ze ’s avonds zullen slapen. Gedragsproblemen zijn heel dikwijls aan de orde. Leerlingen worden in scholen uitgesloten omwille van deze problemen, zo worden ze doorgestuurd van school naar school. Wie zal deze cirkel doorbreken? Deze problemen plaatsen ook extra druk op de leerkrachten en begeleiders. De vraag is hoe we onderwijs bieden aan deze kinderen en tegelijkertijd rekening houden met de draagkracht van de scholen? Daar kunnen we in het stadsbestuur een verschil in maken. Pablo realiseert dit, met het flankerend onderwijsbeleid. Vereniging Spoor met de time-out projecten Blink en de brugfiguren, zijn enkele actoren. Zij raken het veld aan tussen de school- en de persoonlijke situatie van de leerlingen. Ik wil in deze legislatuur mijn schouders zetten onder de oprichting van brugfiguren voor het secundair onderwijs. Eerdere pogingen om dit op te starten zijn niet gelukt, omdat er een andere aanpak nodig is dan in het basisonderwijs. Ik wil benadrukken dat de aanklampende aanpak essentieel is. Er is een jongen van vijftien jaar die van heel ver naar onze school komt, om zijn opleiding tot vrachtwagenchauffeur te kunnen volgen. Zo kwam een leerkracht toevallig te weten dat hij al drie weken om drie uur ’s nachts moet opstaan. Hij moet elke ochtend acht kilometer wandelen naar het station, omdat de auto van mama en papa kapot is. Als directeur kan ik van mijn leerkrachten niet nog meer vragen. De brugfiguren zouden hier een belangrijke, aanklampende rol kunnen spelen.’ 

Het bestuursakkoord stadsbestuur Brugge 2025-2030. Welke drie acties staan bovenaan jouw lijstje? 

‘Op nummer een staat betaalbaar wonen. Hier moeten we als bestuurspartij een verschil in maken. Dit kan, omdat schepenen Annys en Goderis samenwerken binnen domeinen stadsontwikkeling, ruimtelijke planning en wonen. We dienen niet enkel in te zetten op sociale woningen maar we zullen ook ingrijpen op de woningmarkt. Door schaarste swingen prijzen de pan uit. Door zelf meer aanbod te creëren en dit in handen te nemen, worden er stappen gezet. Daarvoor zullen er pistes verkend worden samen met projectontwikkelaars. Daarnaast zullen de reglementen voor de vakantiewoningen strikt uitgevoerd worden en zullen niet vergunde verblijven opgespoord worden, met als doel deze woningen terug op de woningmarkt te krijgen.’ Ons gesprek werd opgevangen door een mevrouw, ze bevestigde aan Joke dat een betaalbare woning een knelpunt is. Ze gaf aan dat ze als alleenstaande moeder heel veel moeite had om een woning te vinden en dat de huurprijs zo hoog is, dat ze haar inkomen moet aanvullen via flexi-jobs. 

‘Mijn tweede punt is klimaat. Ik wil alles inzetten om zonnepalen in de binnenstad toe te laten, ook aan de straatkant. De uitdaging is om het plaatsen van deze panelen te verzoenen met onze status als werelderfgoedstad. Er zijn ondertussen zonnepanelen op de markt, in terracottakleur en er is al een huis die ze heeft. De toestemming is er gekomen omdat de bewoners in beroep gegaan zijn, tegen de afgewezen vergunning. Het plan is om de bouwverordering aan te passen. Dankzij Mathijs is dit mogelijk.'

'Mijn laatste punt is Zeebrugge, het invoeren van de bufferzones. Door de continue uitbreiding van de haven, verlegt de grens zich steeds. Door deze actie kunnen we onze polderdorpen Lissewege en Zwankendamme beschermen. Ik wil me scharen achter de leefbaarheid van Noord-Brugge. Mag ik toch nog een vierde punt toevoegen?’ Ze lacht en ik geef toe. 
‘Een financieel gezond bestuur, daar kunnen we met onze partij uitpakken, dankzij schepen Ennaert. Hij straalt het vertrouwen en de daadkracht uit om dit aan te pakken, over alle beleidsdomeinen heen.’ 

Wat vind je van de toenemende polarisatie in onze samenleving en hoe kunnen we hier volgens jou het best mee omgaan? 

‘Op de vorige gemeenteraad werd er gedebatteerd over de mogelijke vertegenwoordiging van Vlaams Belang in het leersteunnetwerk van Stad Brugge. Mijn tussenkomst was luid en duidelijk. We mogen nooit of te nimmer toegeven aan een partij, die voor verdeling en angst staat. We mogen niet stoppen om erover te spreken. Het is onze taak om ons uit te spreken tegen polarisatie en extremen. En we zullen dit blijven doen. Een ander voorbeeld was de tussenkomst van het Vlaams Belang dat er allemaal allochtonen in de sociale woningen wonen. Ik heb dan het jaarverslag van Vivendo erbijgehaald. Slechts vier procent van alle mensen die een sociale woning huren bij Vivendo, zijn niet-Belg. Discussie gesloten. We moeten veroordelende uitspraken beantwoorden met feiten. De kern van de zaak is: wie je ook bent en wat je achtergrond ook is, iedere mens is evenwaardig.’ 

Burgerinspraak lijkt heel belangrijk. Hoe kan je tegemoetkomen aan de kritiek dat politiek verantwoordelijken te weinig luisteren naar burgers. 

‘De contacten met de burgers zijn heel belangrijk. De huisbezoeken zijn de belangrijkste sleutel, we moeten hier tijd voor vrijmaken. Daarnaast volg ik ook heel wat facebookgroepen, omdat je zo de vinger aan de pols kan houden. Je krijgt een helder inzicht op de grieven van de burgers. Ik ben zelfs toegelaten in de Facebookgroep Zeebrugge scherp.’ 

Je mag een vraag kiezen voor een collega mandataris. Welke vraag mogen wij stellen? 

‘Iedereen heeft wel een slogan of een quote, die zijn of haar levensmotto weergeeft. Het zegt veel over de persoon. Ik hou ervan.’ Ze glimlacht en vraagt wat mijn slagzin is. 

En, wat is jouw levensmotto? 

‘Competent rebels.’ 

Aan wie mogen we deze vraag stellen? 

‘Als het mag, aan iedereen. Ik brand van nieuwsgierigheid.’ 

👉 Interview en tekst door Jonathan Jetten 

• Facebook
• Instagram
• LinkedIn 

Ga naar Vooruit Brugge