LOKAAL: Sint-Niklaas l Vooruit Sint-Niklaas komt met actieplan energie

Niemand ontkomt eraan: de dure energiefactuur. Energieprijzen bevinden zich op ongekende hoogtes en treffen mensen daar waar het pijn doet, in de portemonnee. Willem De Klerck, lid van het bijzonder comité sociale dienst in het OCMW voor Vooruit verwoordt het als volgt: “We zien vandaag steeds meer mensen beroep doen op het OCMW. Zélfs werkende tweeverdieners komen in de problemen. En het ergste moet nog komen, want de meeste voorschotfacturen zijn nog niet aangepast” 

Conner Rousseau (voorzitter) bevestigt: “het is dringend tijd voor actie. Op alle niveaus, van Europees over federaal tot Vlaams strijden wij met Vooruit om de koopkracht van de mensen te verhogen en de energiefactuur te verlagen. Maar ook lokaal kunnen we dingen in beweging zetten.” 

Vooruit Sint-Niklaas is ervan overtuigd dat ook lokale besturen in positieve zin kunnen wegen op de energiecrisis. Kris Van der Coelden (fractieleider) verwoordt het als volgt: “Al het hele jaar door doen wij voorstellen om inwoners te helpen en we roepen het stadsbestuur nu écht dringend op om hiermee aan de slag te gaan. Met de winter voor de deur mogen we in onze stad niemand in de kou laten staan.” 

Vooruit Sint-Niklaas vraagt daarbij aandacht voor àlle inwoners. “Iedereen is kwetsbaar geworden in deze crisis, het is daarom van belang dat we focus van ons (sociaal) beleid verbreden naar alle Sint-Niklazenaars die vandaag in de problemen geraken. Alle burgers, maar ook ondernemingen en verenigingen die het vandaag moeilijk hebben moeten geholpen worden“.

Vooruit Sint-Niklaas komt daarom met een noodplan energie voor Sint-Niklaas. Het plan omvat 10 aanbevelingen die lokaal een verschil kunnen maken. De partij komt met zowel maatregelen voor de korte termijn, zoals steun en sensibiliserende maatregelen maar evengoed met structurele maatregelen op lange termijn, zoals het aanleggen van een zonnedorp en aardgasvrije wijken. “Het plan van Vooruit toont aan dat vergroening aan de ene kant en versterking van de koopkracht van de mensen aan de andere kant wel degelijk kunnen samengaan.” Verduidelijkt Willem De Klerck, één van de initiatiefnemers bij Vooruit. 

 

1. Richt een stedelijke energiewinkel op 

Vooruit Sint-Niklaas vraagt dat de stad burgers en bedrijven/zelfstandigen (pro-)actief ondersteunt om de factuur te drukken: bij de overstap naar een andere energie-leverancier, bij het intekenen op groepsaankopen, bij woningrenovatie en in de zoektocht naar financiële tegemoetkomingen, bij energiebesparing, bij financiële tussenkomsten in de energiefactuur, … Vandaag is het voor burgers en bedrijven/zelfstandigen niet altijd even duidelijk waar ze terecht kunnen of geholpen kunnen worden. De energiemarkt is bijzonder complex en de dienstverlening en de kennis en expertise zit verspreid over het energiehuis, de woonbegeleiders, de maatschappelijk assistenten, … in het CAW, het OCMW, de energiehuizen, … 

Onze vraag is om deze expertise verder op te bouwen (bijv. via het opleiden van ambtenaren tot energiedeskundigen die bijv. V-test kunnen afnemen) maar vooral om al deze krachten te bundelen binnen één energiewinkel waar àl onze inwoners maar ook ondernemingen en verenigingen terecht kunnen om geholpen te worden in deze moeilijke omstandigheden. 

We pleiten er tevens door om dit geïntegreerd aanbod actief tot bij burgers (en bedrijven) te brengen om hen te informeren over de mogelijkheden om hun factuur betaald te krijgen. In alle deelgemeenten en in buurthuizen in de stad, ook op zaterdagen en op avonden in de week om mensen te bereiken die werken overdag. Via fysieke en digitale informatiesessies. En met een energiebus die wordt ingezet in wijken en buurten, bij grote evenementen, in winkelstraten, … Deze situatie treft zoveel mensen. Het is dan ook belangrijk dat er een sterk en gebundeld professioneel aanbod van hulp en informatie komt dat breed ingezet wordt naar de hele bevolking. 

 

2. Maak de aanvullende steun breder bekend 

Daar waar we vaststellen dat mensen in de financiële problemen komen, moeten we extra financiële steun bieden. Mensen die door de stijgende energiefactuur in de problemen komen moeten tijdig geholpen worden. Daarom is het zo belangrijk dat het aanvullende steunsysteem (o.b.v. REMI), dat onder impuls van socialisten werd ingevoerd en mensen in onze stad beschermt tegen armoede, toegepast wordt voor zoveel mogelijk mensen.

We pleiten met Vooruit Sint-Niklaas voor een brede bekendmaking van het systeem in samenwerking met buurtwerkers, brugfiguren, sociale, culturele en middenveldorganisaties, .. Via alle communicatiekanalen moeten we mensen beter wegwijs maken naar maatregelen, zoals aanvullende steun, waar ze mogelijk recht op hebben. Maar we vragen ook dat het systeem van aanvullende sneller en beter geïndexeerd wordt om rekening te houden met de fors stijgende energieprijzen. 

 

3. Continueer de tussenkomst in de eindafrekening energie 

Op vraag van raadslid Willem De Klerck voerde het OCMW aan het begin van het jaar een regeling in om iedereen met betaalproblemen te helpen bij hun eindafrekening. Inwoners met betaalproblemen ontvangen hierdoor een éénmalige tussenkomst van 60% tot 100% op de oplegsom, naargelang hun inkomen. 

Vooruit Sint-Niklaas vraagt om deze regeling te continueren naar volgend jaar toe en om de regeling veel breder bekend te maken naar alle inwoners die er mogelijk recht op hebben. Dit laatste past binnen de vorige aanbevelingen die er ook op gericht waren om zoveel mogelijk steun, dienstverlening en advies op een laagdrempelige manier tot bij zoveel mogelijk inwoners te brengen. We vragen tevens dat mensen met meer (spaar)geld ook actief geholpen worden, bijvoorbeeld via steun en/of leningen die terugbetaald worden aan het OCMW. 

 

4. Zet massaal in op energiescans bij burgers, ondernemingen en verenigingen 

De goedkoopste energie is de energie die niet verbruikt wordt. Daarom zijn energiescans, een doorlichting van het energieverbruik waarbij men ook op weg helpt om er iets aan te doen, zo belangrijk. Kleine ingrepen maken vaak een groot verschil in de factuur. Vooruit Sint-Niklaas vraagt daarom aan de stad om massaal kosteloze energiescans aan te bieden aan inwoners, ondernemingen en verenigingen. 

Een gratis energiescan voor elke inwoner 

Er is een groeiende vraag naar energiescans vanuit verschillende bewoners. In het kader van het OCMW en het LAC worden deze scans ook systematisch ingezet. Toch vallen nog te veel inwoners door de mazen van het net. De huidige scan is beperkt tot sociale doelgroepen. Volgens ons zou het zinvol zijn om àlle inwoners een gratis energiescan aan te bieden. Zo bieden we zoveel mogelijk mensen een doorlichting van het energieverbruik in hun woning, verlagen we de energiefactuur met kleine energiebesparende maatregelen en versterken we de sociale tewerkstelling en de sociale economie in onze stad. De energiescans worden immers uitgevoerd door energiesnoeiers vanuit o.a. den Azalee. Kleine energiebesparende maatregelen zoals een sppaarlamp, spaardouchekop, buisisolatie of radiatorfolie worden voorzien binnen de scan. 

Een gratis energiescan voor elke KMO 

De horeca en de middenstand hebben het al bijzonder moeilijk in onze stad. Nu komt deze energiecrisis daar bovenop. Vooruit Sint-Niklaas wil dat de stad de middenstand blijft ondersteunen in deze energietransitie. Zo pleit Vooruit voor een versnelling van de huidige energiecoachingstrajecten voor KMO’s. Alle handelaars en KMO’s zouden via deze trajecten een professionele energiescan op maat aangeboden moeten krijgen, met coaching en opvolging om energie te besparen. Op die manier werken we structureel en toekomstgericht in op de energiekost van ondernemers en geven we zuurstof in moeilijke tijden. 

Een gratis energiescan voor elke vereniging 

We horen vandaag alarmerende berichten over de voorschotfacturen en de eindafrekeningen van sportclubs, sociaal-culturele verenigingen en andere organisaties. Vooruit Sint-Niklaas vraagt dat de stad met deze clubs en verenigingen op zoek gaat naar oplossingen (bijv via het delen van lokalen, ….). Net zoals burgers en bedrijven zouden al deze verenigingen een gratis energiescan aangeboden moeten krijgen en ondersteund moeten worden om met de resultaten aan de slag te gaan. 

Vooruit Sint-Niklaas pleit tegelijkertijd voor een inventarisatie van de (verouderde) infrastructuur van (sport)clubs en verenigingen in onze stad en een actieplan om dit naar de toekomst aan te pakken. Een energiescan kan helpen maar ook structurele investeringen, bijvoorbeeld in sportinfrastructuur zijn evenzeer nodig. 

 

5. Werk bijzondere steunmaatregelen uit voor ondernemers en verenigingen 

Voor wie aan de slag wil met de resultaten van de energiescan en energiebesparende maatregelen wil nemen of investeringen wil doen moeten we gepaste ondersteuning bieden. Naast heldere info over 5 bestaande mogelijkheden, betekent dit voor Vooruit we Investeringen met een lange terugverdientijd subsidiëren. Voor investeringen met een beperkte terugverdientijd (bijv. onder 3 jaar) voorzien we waar nodig leningen om de investering te doen. Voor particulieren zijn er al heel wat mogelijkheden op dit vlak. 

Voor verenigingen en KMO’s denken we aan de oprichting van een rollend energiefonds om investeringen te prefinancieren waar de middelen niet aanwezig zijn. De meeste ondernemers zijn vandaag niet meer in staat om te investeren en bovendien dreigen degene die het meest nodig hebben daardoor net uit de boot te vallen. Via een rollend fonds met goedkope/renteloze leningen zouden we het ondernemingen, KMO’s en verenigingen mogelijk kunnen maken om energiebesparende investeringen te doen in hun zaak/lokaal. Vooruit vraagt dat de stad ook onderzoekt of we groepsaankopen kunnen faciliteren voor bijvoorbeeld compartimenterende gordijnen, waardoor horeca en winkels hun ruimtes tijdelijk verkleinen en doelgericht verwarmen. 

 

6. Druk de energiefactuur met een lokaal zonnepark 

We kunnen vandaag financiële steun bieden aan wie betaalproblemen ervaart, maar naar de toekomst, bij aanhoudend stijgende energieprijzen en in het licht van de klimaattransitie, lost dit het probleem niet structureel op. Vooruit Sint-Niklaas pleit daarom voor baanbrekende oplossingen die ook de minst begoeden ten goede komen. Eén van de oplossingen waar Vooruit Sint-Niklaas aan denkt is de aanleg van een zonnepanelenpark om Sint-Niklazenaars die het financieel moeilijk hebben, van goedkopere stroom te voorzien. Mensen uit de hogere middenklasse kunnen zonnepanelen op hun dak leggen om hun energieverbruik aan te passen. Maar huurders kunnen dat niet en moeten rekenen op de goodwill van de verhuurder. Om te vermijden dat deze mensen letterlijk in de kou blijven staan zijn er ingrepen nodig. 

Vooruit vraagt daarom concreet om te onderzoeken of de stad via een zonnepanelenpark stroom kan opwekken en deze stroom goedkoop ter beschikking kan stellen van Sint-Niklazenaars met een laag inkomen. De stad kan mogelijks inspiratie halen in Antwerpen waar het vergunningentraject en de oprichting van een coöperatieve voor stroomopwekking op de hoge Maey recent gestart is. De stad kan ook instappen in projecten van energiedelen. In elk geval kan de stad eigen gebouwen en gebouwen vol leggen met zonnepanelen en die stroom verkopen (aan goedkoop tarief) aan kwetsbare gezinnen / huurders... 

 

7. Onderzoek het potentieel van warmtenetten en aardgasvrije wijken 

Aardgas blijft een fossiele brandstof die bovendien erg duur wordt. Op de lange termijn is aardgas geen duurzame energiebron. De milieuvriendelijke alternatieven voor aardgas, zoals warmtepompen, zijn echter nog duur en niet voor iedereen weggelegd. In een stedelijke context zijn er ook heel wat praktische obstakels. Om hieraan tegemoet te komen experimenteert men in Nederland al langer met aardgasvrije wijken. Via proeftuinen maken deelnemende gemeenten er woningen en andere gebouwen aardgasvrij of klaar om later snel aardgasvrij te worden. Men experimenteert er met collectieve warmtepompen, gebruik van restwarmte en warmtenetten om wijken collectief te doen overschakelen op andere, goedkopere én meer duurzame energiebronnen. Vooruit Sint-Niklaas gelooft in deze collectieve aanpak en vraagt het stadsbestuur om te onderzoeken of een dergelijk proefproject mogelijk is in Sint-Niklaas. De prioriteit moet daarbij liggen bij de armste en minst energiezuinige wijken, maar uit het proefproject kunnen lessen getrokken om ook in Sint-Niklaas wijk per wijk het energieverbruik te drukken met nieuwe, duurzame technologie. Als opstap naar dit alles vraagt Vooruit Sint-Niklaas dat het stadsbestuur een studie bestelt om het potentieel van warmtenetten en aardgasvrije wijken in onze stad te onderzoeken. Zo zou er bijvoorbeeld nog een heel netwerk van leidingen rond de vroegere verbrandingsoven intact zijn gebleven. Misschien biedt dat een opportuniteit. 

 

8. Ga energieverspilling tegen en geef als stad het goede voorbeeld 

De stad moet ook zelf het goede voorbeeld geven door energiebesparende maatregelen te blijven nemen: het doven van de straatverlichting, het sensibiliseren van personeel en vrijwilligers, het versneld inzetten op energiebesparing in en het isoleren van stedelijke gebouwen, ontraden van onnodige energieverspillende luxe zoals bijv. terrasverwarmers, … 

 

9. Maak werk van een warme, gezellige winter 

Tegenover deze energiebesparende maatregelen staat wel dat de stad haar burgers -ook letterlijk niet in de kou mag laten staan deze winter. Vooruit Sint-Niklaas vraagt daarom om voldoende warme plekken in te richten / stedelijke infrastructuur te verwarmen waar burgers samen de winter kunnen doorkomen terwijl ze thuis verwarmingskosten besparen. Samen werken of studeren in de bibliotheek, samen spelen in de sporthal, samen sporten, samen eten in het dienstencentrum, samen sporten in het Sinbad, … Dat zijn allemaal zaken die helpen om kosten te besparen en om deze winter op een aangename manier door te komen met zijn allen. Naar analogie van het hitteplan vraagt Vooruit Sint-Niklaas dat een koudeplan wordt uitgewerkt om hiervoor de nodige capaciteit (gebouwen) en budget te voorzien. De stad zou ook gezellige en kleinschalige evenementen kunnen ondersteunen waarbij mensen elkaar verwarmen door middel van samen zijn. Samen komen we deze winter van 2022 door. 

 

10. Blijf structureel inzetten op sociaal wonen 

Eén van de meest doeltreffende manieren om de koopkracht van mensen met lage inkomens te beschermen bij stijgende energieprijzen is blijvend inzetten op sociaal wonen. Toch blijft het aanbod in onze stad met 6,8% sociale woningen, tekortschieten. In 2021 stonden er 8.070 kandidaten op de wachtlijst voor een sociale woning in Sint-Niklaas. Dit terwijl Sint-Niklaas slechts 2.329 sociale woningen voorziet. De vraag ligt dus 3,5 keer hoger dan het aanbod. Aan het huidige tempo duurt het nog decennia vooraleer de wachtlijst weggewerkt wordt. 

Vooruit Sint-Niklaas vraagt een versnelling rond sociaal wonen zodat we de vele gezinnen die wachten op een sociale woning kunnen helpen en om voor hen de maandelijkse factuur te doen dalen. De huisvestingsmaatschappij en het sociaal verhuurkantoor moeten ook blijven inzetten op energiezuinige woningen binnen hun patrimonium en dat van hun eigenaars. 

 

De Vooruit-fractie legt deze 10 voorstellen nu voor binnen het bijzonder comité sociale dienst (OCMW) en in de gemeenteraad. 

De Klerck, Rousseau en Van der Coelden hebben het over “ambitieuze maar haalbare maatregelen die onze burgers, verenigingen en ondernemingen zuurstof geven op de korte termijn en tegelijkertijd onze stad op het spoor zetten naar de toekomst. 

“Een stad als Sint-Niklaas kan natuurlijk niet alles op zijn ééntje oplossen maar kan er wel mee voor zorgen dat we deze winter (en de winters die erop volgen) niemand in de kou laten staan.” besluit het drietal. “Samen komen we deze winter door”. 

 

Meer informatie: Willem De Klerck (0474/48.57.60) 

 

Foto: het Nieuwsblad  ©yjs

Ga naar Vooruit Sint-Niklaas